تقسیم سود و زیان در شرکت با مسئولیت محدود
به عنوان قاعده ، در شرکت با مسئولیت محدود سود حاصل از فعالیتهای شرکت بر اساس میزان سرمایه هر شریک تعیین وتوزیع می شود . این قاعده نه تنها در رابطه با شرکت مزبور ، بلکه نسبت به منافع به دست آمده از فعالیت همه شرکتهای تجاری اعمال می گردد. ماده 108 قانون تجارت ضمن بیان حکم یاد شده بر غیر آمره بودن آن در شرکت با مسئولیت حدود به شرح زیر حکایت دارد:
"روابط بین شرکا تابع اساسنامه است اگر در اساسنامه راجع به تقسیم نفع و ضرر مقررات خاصی نباشد تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد "
در ماده بالا ، استثنای وارد بر قاعده تقسیم سود وزیان به نسبت سرمایه ، ذکر خلاف در اساسنامه شرکت است . اینکه اساسنامه تا چه حدودی امکان پیش بینی مقررات متفاوت از تقسیم سود به نسبت سرمایه را دارد ، نکته بسیار تعیین کننده به شمار می رود. این استثنا در اساسنامه را به چند شیوه می توان تحلیل نمود؛ اینکه برای سهم الشرکه خاصی همانند سهام ممتازه در شرکت سهامی ، به عنوانی ویژه مانند سهم الشرکه ممتازه معین ساخت و یا آنکه بر اساس ویژگیهای شریک یا شرکای مورد نظر برای سهم الشرکه آنها امتیازات ویژه ای قائل شد .در مورد راهکار نخست باید یاد آور گردید ، که اصولا با توجه به منع صدور برگ سهم در شرکت با مسئولیت محدودو عدم امکان تمایز میان سهم الشرکه ها از یکدیگر ، به نظر می رسد تمایز میان سرمایه این نوع شرکت بر اساس امتیاز متصور نباشد . چرا که در شرکت سهامی، با ذکر عنوان سهام ممتازه یا هر نوع عنوان ممیزه دیگر به همراه امتیازات متعلقه بر روی برگ سهم ، می توان بدون توجه به دارنده آنها میان سهام تمایز برقرار نمود. بنابراین ، در شرکت با مسئولیت محدودبر خلاف شرکت سهامی، تنها به اعتبار شریک و نه خود سهم امکان اعطای امتیاز وجود دارد . زیرا که در شرکت سهامی در صورت انتقال سهام ممتاز ، امتیازات اعطایی نیز به همراه سهام مزبور واگذار می شود، مگر آنکه مشخصا امتیازات متعلقه به اعتبار دارنده و شخص معینی اعطا شده باشد . در حالی که در شرکت با مسئولیت محدود، به علت منع صدور برگ سهم، دادن امتیاز تنها به اعتبار خود شریک و نه سهم الشرکه ممکن می نماید .
شاید این امتیاز را بتوان با امتیازاتی که موسسین شرکت سهامی عام به تجویز بند 7 ماده 9 لایحه اصلاحی قانون تجارت برای خود مطالبه می نمایند . مطابقت داد.
حال اگر ترتیب دیگری به جز تقسیم سود و زیان به نسبت سهم الشرکه شرکا ، نه در اساسنامه بلکه در قراردادی خصوصی اتخاذ گردد، ارزش حقوقی چنین توافقی تاچه اندازه است ؟ آیا همان اثر قید مراتب در اساسنامه را دارد یا خیر؟ در پاسخ باید گفت ، چنانچه وضع ترتیب دیگری در اساسنامه با قید آن در قرارداد خصوصی ، ارزش یکسان داشت ، نیازی به تاکید بر لزوم انعکاس استثنا بر قاعده مورد بحث در اساسنامه وجود نداشت . چرا که اساسنامه قابل اعتماد ترین سند نه فقط برای شرکا و شرکت بلکه برای اشخاص ثالثی است که به نحوی در شرکت ذی نفع بوده و یا علاقه به خرید بخشی از سهم الشرکه شرکت و ورود به جرگه شرکا را دارند . به همین جهت ، هر گونه توافق خارج از اساسنامه به وضع سود یا زیانی بالا تر یا پایین تر از "به نسبت سهم الشرکه "را نمی توان از اسناد شرکت ومشمول احکام حقوق شرکتها برشمرد . بنابراین ، چنین توافقی تنها به عنوان قراردادی مدنی و مشمول ضمانع اجراهای مربوط به آن بوده وشریک و یا شرکای جدید جز در صورت امضا، هیچ گونه تعهدی به رعایت آن ندارند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 77516567-021 و 09128069819 تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید