ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
صرفه جویی در زمان و هزینه با ثبت شرکت ارشیا

 

افزایش اثربخشی حسابرسی در کشف و پیشگیری از تقلب

 

مهدی ابراهیمی میمند

الزامات استانداردهای حسابرسی در ملاحظه تقلب

استاندارد حسابرسی شماره 99 امریکا (SAS 99 ) که در سال 2002 منتشر شد، حسابرسان را به کسب اطلاعاتی در رابطه با احتمال تقلب ملزم کرد. پس حسابرسان باید به ریسک شناسایی شده از طریق توسعه طرح حسابرسی ( که برای اطمیناندهی از نبود تحریف یا اشتباه با اهمیت طراحی شده است) به طور مناسب واکنش نشان دهند(2002 وAICPA ) . این موارد مانند الزامهای ذکر شده در استاندارد بین المللی حسابرسی شماره 240 ( 240. ISA ) است ( که در سال 2004 منتشر شده است). پاراگراف 50 استاندارد حسابرسی شماره 99 امریکا بیان می‌کند که یک واکنش کلی به ریسک تقلب ، در نظر گرفتن عنصر پیشبینی ناپذیری در طرح حسابرسی است. در پاراگراف سی 66(C66 ) استاندارد بین المللی شماره 240 نیز بیان شده است که یک واکنش کلی به ریسک تقلب، برخورد پیشبینی ناپذیر در انتخاب ماهیت ، زمانبندی و محدوده حسابرسی است . البته در استاندارد شماره 24 ایران عبارتی تحت این عنوان برآورده نشده است.  فرهنگ لغت، پیشبینی ناپذیر بودن را تحت عنوان هر موضوعی که پیش‌بینی و پیشگویی آن مشکل یا غیر ممکن باشد، تعریف ( 2000- Houghton ) و دو مثال ارائه می‌کند :

1- نتایج آزمون پیش بینی ناپذیر ، و

2- رفتار پیش بینی ناپذیر .

بنابراین، معنای برخورد پیش بینی ناپذیر در حسابرسی این است که متقلب نتواند به طور دقیق تعیین کند حسابرسان چگونه عمل یا چه چیزی را آزمون خواهند کرد. رئیس انجمن حسابداران رسمی امریکا ، اخیراً اظهار داشته است که حسابرسان باید یک توپ گرد را پرتاب و سپس با نوک پایشان آن را حفظ کنند. نیاز به برخورد پیش بینی ناپذیر تا اندازه ای مرتبط با تردید حرفه ای است . تردید  حرفه‌ای در بند 13 استاندارد حسابرسی شماره 99 امریکا به این صورت تعریف شده است: " طرز تلقی به صورت یک ذهن پرسشگر و ارزیابی مدارک حسابرسی به طور اساسی" در بند 23 استاندارد بین المللی شماره 240 و در استاندارد 24 ایران نیز چنین تعریفی ارائه شده است. ذهن پرسشگر ، معمولاً از احتمال تقلب در یک حسابرسی خاص ، صرف نظر از تجربه های قبلی در مورد آن واحد، آگاه خواهد شد. احتمال وجود تقلب، تردید حرفه ای را به سوی درجه‌ای از برخورد پیش بینی ناپذیری در حسابرسی  هدایت خواهد کرد. در این صورت شانس کشف تقلب افزایش خواهد یافت . به طور مشهود در برگیری درجه‌ای از برخورد  پیش بینی ناپذیر در فرایند حسابرسی ، یک واکنش ممکن به ریسک تقلب است. وجود جلسه‌هایی بین اعضای تیم حسابرسی برای یافتن راههای کاهش برخورد پیش بینی ناپذیر مناسب است.

منافع برخورد پیش بینی ناپذیر

 مهم ترین منفعت حسابرسان از برخورد پیش بینی ناپذیر ، افزایش شانس کشف تقلب است؛ به عبارت دیگر ، حسابرسی اثربخشی بیشتری خواهد داشت. برخورد پیش بینی ناپذیر در فرایند حسابرسی ، توانایی پنهان کردن تقلب توسط متقلب را کاهش می دهد. افزایش تقلبهای کشف شده، صاحبکار و همگان را از حرفه حسابرسی خشنود می‌سازد . منفعت دوم ، افزایش بازدارندگی از تقلب است. اگر متقلبان بالقوه نتوانند نحوه پنهان کردن تقلب را از دید حسابرسان تعیین کنند ، تمایل کمتری به انجام تقلب خواهند داشت؛ زیرا فرصت یک تقلب موفقت آمیز کاهش می‌یابد. بسیاری از متقلبان بالقوه، ریسک بالایی را نمی‌پذیرند. برخورد پیش بینی ناپذیر ، کار حسابرسی را برای حسابرسان لذتبخش می‌سازد. مشارکت در طراحی فعالیتهای خلاقانه بسیار شادی آورتر از طراحی برنامه‌ای روزمره است. در اجرای عملیات حسابرسی، مواردی از قبیل شمارش ناگهانی موجودیها که به صورت غیر معمول انجام می‌شود ، به هیجان کار حسابرسی می‌افزاید . در نهایت ، برخورد پیش بینی ناپذیر منجر به یافته های اتفاقی ، پاداش قابل توجه و از بین رفتن توطئه تقلب می‌شود.

هزینه‌های مرتبط با عملیات پیش بینی ناپذیر

1- زمان اضافی برای برنامه ریزی حسابرسی.

2-افزایش زمان آموزش حسابرسی.

3- زمان اضافی برای هماهنگی فعالیتهای حسابرسی از قبیل مشاهدات غافلگیر کننده.

4- زمان بیشتر برای انجام فرآیندهای حسابرسی،

5- اختلال بالقوه در عملیات حسابرسی شونده، و

6- هزینه‌ بالای به کارگیری مشاور.

وجود هزینه و منفعت برای اجرای عملیات به صورت پیش بینی ناپذیر ، تجزیه و تحلیل فزونی منافع بر مخارج را الزامی می‌دارد. این عبارت به معنی مقایسه هزینه و منفعت تعیین مناسبترین سطح برخورد پیش بینی ناپذیر در فرایند حسابرسی است. می‌توان کوتاهی در به دست آوردن منافع ناشی از کشف و یا پیشگیری از تقلب ( به واسطه پیش بینی ناپذیر بودن) را به عنوان هزینه های تقلب بیان کرد. هزینه های ناشی از انجام عملیات به صورت پیش بینی ناپذیر ، به عنوان هزینه حسابرسی در نظر گرفته می‌شود. در این حالت، می‌توان با توجه به نمودار 1 به صورت نظری تجزیه و تحلیل فزونی منافع بر مخارج را نشان داد.  محور عمودی ، میزان هزینه به بار آمده و محور افقی درجه برخورد پیش بینی ناپذیر را از صفر تا 100 نشان می‌دهد. منحنی دارای شیب رو به پایین، هزینه های تقلب است. انتظار می‌رود هزینه های تقلب با افزایش برخورد پیش بینی ناپذیر در حسابرسی کاهش یابد؛ زیرا با این عمل ، احتمال کشف یا پیشگیری از تقلب افزایش خواهد یافت. منحنی صعودی هزینه های حسابرسی است. هزینه های حسابرسی عموماً با افزایش برخورد پیش بینی ناپذیر، افزایش خواهند یافت.

 

 

منحنی صعودی هزینه های حسابرسی است. هزینه های حسابرسی عموماً افزایش برخورد پیش بینی ناپذیر ، افزایش خواهند یافت. منحنی یو (u ) شکل در بالای دو منحنی ، کل هزینه حسابرسی است.  این منحنی از مجموع دو منحنی دیگر بدست می آید.. به صورت نظری بهترین درجه از برخورد پیش بینی ناپذیر در بخش میانی دو منحنی( پایین ترین نقطه منحنی هزینه کل) است. در این تحلیل موضوع اصلی برآورد منطقی هزینه هاست. تفاوت در هر حسابرسی به دلیل تفاوت در ویژگیهای ریسک برای هر صاحبکار است. در تجزیه و تحلیل نهایی به دلیل وجود مشکلات در برآورد هزینه‌های متغیر ، تعیین درجه برخورد پیش بینی ناپذیر مسئله ای قضاوتی خواهد بود.

راههای برای برخورد پیش بینی ناپذیر

طرح حسابرسی ، یک رویکرد خاص حسابرسی را بازتاب می‌دهد. حسابرسان در انتخاب تکنیکهای حسابرسی کارا و اثر بخش در درون رویکرد خاص حسابرسی، به ابتکار احتیاج دارند. راههاییی برای برخورد پیش بینی ناپذیر در طی فرایند‌های زیر وجود دارد:

• نمونه گیری تصادفی:

استفاده از اعداد تصادفی در انتخاب نمونه، ابزاری است که در آن همه اقلام شانس برابر در انتخاب شدن دارند. پس برای متقلب ، تعیین این که کدام قلم انتخاب خواهد شد، غیر ممکن است.

• بازبینی موجودیها بدون اطلاع قبلی : شمارش موجودیها بدون اطلاع قبلی ، اجازه نمی‌دهد تا موجودیها به یک موقعیت خاص برای فریب حسابرسان منتقل شوند.
• تغییر زمان فرایندهای حسابرسی: حسابرسی که حسابهای دریافتنی را رسیدگی می‌کند. اگر تاریخ رسیدگی را به دو ماه قبل از پایان سال مالی منتقل کند. ممکن است تقلبی را بیابد که در حسابهای دریافتنی مخفی و در پایان سال به حساب دیگر ی منتقل شده است؛ زیرا پیش بینی شده است که حسابای دریافتنی در پایان سال تایید خواهند شد.
• تغییر تکنیکهای حسابرسی نسبت به سالهای قبل: در صورتی که تکنیکهای سال قبل ، آزمون یک نمونه از رویدادهای مالی بوده است که به حسابها منتقل شده‌اند، اگر این تکنیک در سال جاری به یک آزمون تحلیلی برای مقایسه فعالیتهای حساب با داده‌های ایجاد شده تغییر کند، ممکن است بسیار اثر بخش تر باشد.
• آزمون برخی حسابهای دارای ریسک پایین: انتخاب حسابهای با ریسک پایین عموماً آزمون نمی‌شوند. ممکن است منجر به کشف برخی اقلام دفن شده در آنجا گردد؛ زیرا این حسابها ریسک کمتری برای آزمون شدن دارند.
• آزمون برخی اقلام کوچک: یک تقلب می‌تواند به چندین حساب کوچک تبدیل شود، زیرا احتمال آزمون اقلام کوچک پایین است.
• به کار بردن قانون بن فورد:

نیگرینی بیان کرد که چگونه می‌توان جمعیت زیادی را از طریق قانون بن فورد آزمون کرد تا براساس قوانین آماری ، فراوانی وقوع اعداد خاصی محاسبه شود. این آزمون در بسیاری از نرم افزارهای عمومی حسابرسی وجود دارد.

• نرم افزارهای حسابرسی: این نرم افزارها برای آزمون پرونده های انتخابی بزرگ از قبیل صورتحسابها پرداختها مناسب است. متقلب گمان می‌کند که کشف تقلب در این حسابها غیر ممکن است.
• استفاده ا زتجزیه و تحلیل های جز به جز شده: استفاده از نمودار منحنی جهت نمایش اطلاعاتی از قبیل تعداد و مبلغ ریالی معاملات و مبلغ ریالهای ثبت شده در دفتر روزنامه، برای چرخه‌های اصلی عملیات بسیار مناسب است . با این روش مقادیر غیر عادی به آسانی مشخص خواهد شد.
• به دست آوردن اطلاعات خارجی مرتبط: یک حسابرس ممکن است با مشتریان واحد مورد رسیدگی ملاقات کند. این مذاکرات برای دستیابی به اطلاعات در زمینه هایی مانند مجاری تامین و یا کیفیت محصولات است.
• آزمون پرونده های الکترونیکی مکاتبات مشتریان: مشکلات مشتریان با خدمات و محصولات را می‌توان از طریق ملاحظه پرونده الکترونیکی مکاتبات مشتریان شناسایی کرد.
• توسعه مدلهای جایگزین برای آزمون برآوردها: به جای آزمون صرف مدلهای مدیریت و مفروضات اساسی آنها، یک حسابرسی می‌تواند مدلی جایگزین برای محاسبه کفایت برآوردها از قبیل هزینه های متغیر تولید به کار ببرد.
• مصاحبه با کارکنان قبلی در رابطه با تقلب: کارکنانی که مدت زیادی در واحد صاحبکار مشغول به کار نبوده‌اند، ممکن است در افشای احتمال وقوع تقلب کمک کنند.

برنامه ریزی حسابرسی

در مورد تکنیکهای مورد اشاره ، این انتقاد وجود دارد که باعث افزایش هزینه های حسابرسی می‌شوند. این موضوع تا حدودی اتفاق می‌افتد ؛ ولی در صورتی که برنامه حسابرسی به درستی طراحی شود، افزایش هزینه ها زیاد نخواهد بود. می ‌توان جنبه های زیر را در این راستا در نظر گرفت.

• فرایند برخورد پیش بینی ناپذیر را می‌توان با فرایند منظم حسابرسی ترکیب کرد. بنابراین ، افزایش هزینه ها حداقل خواهد بود. برای مثال، پرونده های مکاتبات مشتریان ممکن است برای بررسی مشکلات مشتریان با کالا و خدمات بازبینی شود. در حالی که حسابرس آنها را به عنوان قسمتی از ارزیابی کفایت ذخیره برای حسابهای وصول ناشدنی بازبینی می‌کند.
• در صورتی که کاهش ریسک ناشی از فرایند برخورد پیش بینی ناپذیر در طرح کلی حسابرسی جبران پذیر باشد ، برخی از فرایندها می‌تواند کاهش یابد و یا حذف شود. برای مثال، ارائه یک مدل جایگزین توسعه یافته برای آزمون برآوردهای صاحبکار ممکن است نیاز به آزمون مدل های مدیریت را از بین ببرد.
• فرایند حسابرسی قانونمند می‌تواند به سادگی برای ایجاد شرایط برخورد پیش بینی ناپذیر تغییر کند. برای مثال، یک حسابرس ممکن است تعداد مشابهی از موقعیتها را برای مشاهده موجودیها طراحی کند، اما فقط لحظه آخر برخی از قسمت ها را برای رسیدگی جابه جا کند، این موضوع ممکن است حسابراسن را ملزم سازد که مجوز مکتوب از مدیریت ارشد صاحبکار را به همراه داشته باشند تا پرسنل عملیاتی صاحبکار به هنگام بازدیدهای غیر منتظره، همکاری کنند.
• برخی فرایندهای حسابرسی پیش بینی ناپذیر  از قبیل استفاده از نرم افزارهای عمومی حسابرسی، زمان حسابرسی مورد نیاز برای اجرای عملیات را کاهش می‌دهند. برای مثال، استفاده از نرم افزارهای عمومی حسابرسی برای انتخاب . خلاصه کردن و چاپ تاییدیه حسابهای دریافتنی ، زمان کمتری رانسبت به فرایند تاییدیه خواهی سنتی نیاز دارد.
• عناصر دیگری که هزینه ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. هزینه آموزش حسابرسان است. برنامه ریزی برای آوزش مستمر کارکنان مورد نیاز گروه حسابرسی، در جریان حسابرسی به کاهش هزینه ها کمک می‌کند. حسابرس مسئول باید این موضوع را مورد بررسی قرار دهد که احتمالاً کارکنان حسابرسی احتیاج به آموزش در موارد زیر دارند:
• نمونه گیری حسابرسی.
• نرم افزارهای عمومی حسابرسی،
• مهارت مصاحبه
• مدلهای تجزیه و تحلیل و
• نرم افزارهای نظارتی .

در برخی از موارد ، مدیریت صاحبکار ممکن است . بابت فرایند برخورد پیش بینی ناپذیر( جهت افزایش توان کنترلهای داخلی) مایل به پرداخت بیشتر باشد. دیگر عوامل برنامه ریزی، مواردی از قبیل نیاز به مشاوره برای انجام فرایند حسابرسی پیش بینی ناپذیر است. برای مثال، ممکن است هزینه‌های به کارگیری خدمات مشاوره در مورد مدلهای ریاضی برای بهبود مدلهای جایگزین در آزمون برآوردهای کلیدی صاحبکار بسیار اثربخش باشد.

خلاصه

ارتکاب و پنهان کردن برخی از تقلبها بسیار آسان است، زیرا حسابرسان پیش بینی پذیرند. اظهاراتی در استاندارد حسابرسی شماره 99 آمریکا و استاندارد بین المللی حسابرسی شماره 240 در مورد ریسک تقلب بیان شده است که شامل گنجاندن برخورد پیش بینی ناپذیر در برنامه حسابرسی است. در ان مقاله تعدادی از روشهای حسابرسی که پیش بینی ناپذیر بودن حسابرسان را افزایش می‌دهد، ارائه شده است. انتظارات عموم از حرفه حسابرسی این است که حسابرسان کارشان را در پیشگیری و کشف تقلب به بهترین شکل انجام دهند. اگر همه حسابرسان به طور مداوم بعضی از عناصر پیش بینی ناپذیر بودن را در رویکرد حسابرسی به کار ببرند. می‌توانند انتظارات عموم را برآورده سازند.

 

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 09128069819 و یا ایمیل info@arshiyagroup.ir ماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید

موضوع : مقالات