می خواهید شرکت خود را با کمترین هزینه تاسیس کنید ؟ ثبت شرکت ارشیا در کنار شماست
حسابداری شرکتهای خدماتی – حسابداری تنخواه – ثبت شرکت – پلمپ دفاتر –ثبت محدود -

استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 22
گزارشگري‌ مالي‌ ميان‌ دوره‌اي

اين‌ استاندارد بايد با توجه‌ به‌ ” مقدمه‌اي‌ بر استانداردهاي‌ حسابداري‌“
مطالعه‌ و بكارگرفته‌ شود.
مقدمـه‌
1 . هدف‌ اين‌ استاندارد تعيين‌ حداقل‌ محتواي‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ و تعيين‌ اصول‌ شناخت‌ و اندازه‌گيري‌ قابل‌ اعمال‌ در تهيه‌ صورتهاي‌ مالي‌ كامل‌ يا فشرده‌ ميان‌دوره‌اي‌ است‌. گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ به موقع‌ و قابل‌ اتكا، اطلاعات‌ مفيدي‌ در رابطه‌ با توان‌ كسب‌ سود و ايجاد جريانهاي‌ نقدي‌، شرايط‌ مالي‌ و نقدينگي‌ واحد تجاري‌ براي‌ سرمايه‌گذاران‌، اعتباردهندگان‌ و ساير استفاده‌كنندگان‌ فراهم‌ مي‌آورد.
دامنه‌ كاربرد
2 . در اين‌ استاندارد الزامات‌ خاصي‌ در رابطه‌ با اينكه‌ كدام‌ واحدهاي‌ تجاري‌ ملزم‌ به‌ انتشار گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ هستند و همچنين‌ زمان‌ تهيه‌ و تناوب‌ اين‌ گزارشها تعيين‌ نمي‌شود. معمولاً مراجع‌ قانوني‌، آن‌ گروه‌ از واحدهاي‌ تجاري‌ را كه‌ اوراق‌ سهام‌ يا اوراق‌ مشاركت‌ آنها به عموم‌ عرضه‌ مي‌شود، ملزم‌ به‌ تهيه‌ و ارائه‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ مي‌كنند. اين‌ استاندارد براي‌ كليه‌ واحدهاي‌ تجاري‌ كه‌ به‌ صورت‌ اختياري‌ يا اجباري‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ منتشر مي‌كنند، كاربرد دارد.
تعاريف‌
3 . اصطلاحات‌ ذيل‌ در اين‌ استاندارد با معاني‌ مشخص‌ زير بكار رفته‌ است‌:
* دوره‌ مياني‌ : دوره‌ مالي‌ گزارشگري‌ كوتاه‌تر از يك‌ سال‌ مالي‌ است‌.
* گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي : گزارشي‌ براي‌ يك‌ دوره‌ مياني‌ است‌ كه‌ شامل‌ مجموعه‌ كامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ (طبق‌ استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 1 با عنوان‌ ” نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌“) يا صورتهاي‌ مالي‌ فشرده‌ (طبق‌ اين‌ استاندارد) است‌.
* صورتهاي‌ مالي‌ فشرده‌ : حداقل‌ شامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ اساسي‌ و گزيده‌اي‌ از يادداشتهاي‌ توضيحي‌ مطابق‌ الزامات‌ اين‌ استاندارد است‌.

مسئوليت‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌
4 . مسئوليت‌ تهيه‌ و ارائه‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌ دوره‌اي‌ با هيأت ‌مديره‌ يا ساير اركان‌ اداره‌كننده‌ واحد تجاري‌ است‌.
مباني‌ تهيه‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌
5 . تعيين‌ عملكرد مالي‌ دوره‌هاي‌ زماني‌ كمتر از يكسال‌، با مشكلات‌ ذاتي‌ همراه‌ است‌. درآمد برخي‌ فعاليتهاي‌ تجاري‌ در دوره‌هاي‌ مياني‌ به دليل‌ عوامل‌ فصلي‌، نوسان‌ زيادي‌ دارد. افزون‌ بر اين‌، مخارج‌ ثابت‌ بااهميت‌ كه‌ در يك‌ دوره‌ مياني‌ واقع‌ مي‌شود، ممكن‌ است‌ براي‌ ساير دوره‌هاي‌ مياني‌ نيز منافعي‌ دربر داشته‌ باشد. ازسوي‌ ديگر، مخارج‌ مربوط‌ به‌ فعاليتهاي‌ يك‌ سال‌ كامل‌، به‌ طور مكرر در طول‌ سال‌ واقع‌ مي‌شود و بايد به منظور جلوگيري‌ از تحريف‌ عملكرد مالي‌ دوره‌ مياني‌، به‌ محصولات‌ در جريان‌ توليد يا ساير دوره‌هاي‌ مياني‌، تخصيص‌ داده‌ شود. بسياري‌ از هزينه‌ها، در دوره‌ مياني‌ براورد مي‌شود، زيرا فرصت‌ كافي‌ براي‌ تهيه‌ اطلاعات‌ كامل‌ وجود ندارد. براي‌ مثال‌، ممكن‌ است‌ در دوره‌ مياني‌ بررسي‌ جامع‌ كليه‌ اقلام‌ موجودي‌ مواد و كالا، تعيين‌ مخارج‌ هر يك‌ از پيمانهاي‌ بلندمدت‌ و محاسبه‌ دقيق‌ ماليات‌ بردرآمد ميسر نباشد. اصلاح‌ اين‌ براوردها در دوره‌هاي‌ مياني‌ بعد ممكن‌ است‌ عملكرد مالي‌ آن‌ دوره‌هاي‌ مياني‌ را تحريف‌ كند. همچنين‌ آثار توقف‌ يك‌ بخش‌ از واحد تجاري‌ و رويدادهاي‌ غيرمترقبه‌ بر عملكرد مالي‌ دوره‌ مياني‌ با اهميت‌تر از اثر آنها بر عملكرد مالي‌ سالانه‌ است‌. به همين‌ دليل‌ بايد توجه‌ ويژه‌اي‌ به افشاي‌ اثر اين‌ اقلام‌ بر اطلاعات‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ مبذول‌ شود.
6 . در رابطه‌ با نحوه‌ تهيه‌ و ارائه‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ دو ديدگاه‌ وجود دارد:
الف‌. عده‌اي‌ هر دوره‌ مياني‌ را به عنوان‌ يك‌ دوره‌ مالي‌ مستقل‌ تلقي‌ مي‌كنند و به همين‌ دليل‌ معتقدند كه‌ عملكرد مالي‌ هر دوره‌ مياني‌ بايد اساساً مشابه‌ با دوره‌ مالي‌ سالانه‌ تعيين‌ شود. براساس‌ اين‌ نظريه‌، براي‌ شناسايي‌ درآمدها و هزينه‌ها و انجام‌ براوردها در پايان‌ دوره‌ مياني‌، از همان‌ اصول‌ قابل‌ اعمال‌ براي‌ دوره‌هاي‌ مالي‌ سالانه‌ استفاده‌ مي‌شود. اين‌ روش‌ در اين‌ استاندارد ” روش‌ منفصل“ ناميده‌ مي‌شود.
ب‌‌ . گروهي‌ ديگر، هر دوره‌ مياني‌ را به عنوان‌ بخش‌ لاينفك‌ دوره‌ مالي‌ سالانه‌ تلقي‌ مي‌كنند. براساس‌ اين‌ نظريه‌، شناسايي‌ درآمدها و هزينه‌ها و انجام‌ براوردها در پايان‌ دوره‌ مياني‌، با توجه‌ به‌ پيش‌بيني‌ عملكرد مالي‌ براي‌ مابقي‌ دوره‌ مالي‌ سالانه‌، صورت‌ مي‌گيرد. بنابراين‌ يك‌ قلم‌ هزينه‌ كه‌ ممكن‌ است‌ مربوط‌ به‌ كل‌ دوره‌ مالي‌ سالانه‌ باشد، براساس‌ زمان‌، حجم‌ فروش‌، حجم‌ توليد يا مباني‌ ديگر به‌ دوره‌هاي‌ مياني‌ تخصيص‌ داده‌ مي‌شود. اين‌ روش‌ در اين‌ استاندارد ” روش‌ متصل‌“ ناميده‌ مي‌شود.
7 . در اين‌ استاندارد، اقلام‌ درآمد و هزينه‌ براساس‌ مباني‌ مشابه‌ با مباني‌ تهيه‌ صورتهاي‌ مالي‌ سالانه‌ اندازه‌گيري‌ و شناسايي‌ مي‌شود (روش‌ منفصل‌). در رابطه‌ با برخي‌ اقلام‌ درآمد و هزينه‌ كه‌ ماهيت‌ سالانه‌ دارند (از قبيل‌ ماليات‌ بردرآمد)، لازم‌ است‌ ابتدا درآمد يا هزينه‌ براي‌ كل‌ سال‌ براورد شود تا بتوان‌ براساس‌ آن‌، سهم‌ دوره‌ مياني‌ را به‌ نحو مناسب‌ شناسايي‌ كرد. در اين‌ روش‌، درآمدها و هزينه‌ها ضمن‌ رعايت‌ مفهوم‌ ” تطابق‌ درآمد و هزينه‌“ در دوره‌ مربوط‌ شناسايي‌ مي‌شود. روش‌ منفصل‌ برخلاف‌ روش‌ متصل‌، موجب‌ هموارسازي‌ عملكرد مالي‌ طي‌ سال‌ نمي‌شود. در عوض‌، توضيحات‌ مجمل‌ و كافي‌ درباره‌ هرگونه‌ نوسان‌، از قبيل‌ عملكرد فصلي‌ يا مخارج‌ مقطعي‌ بسيار مهم‌ در ابتداي‌ سال‌ در صورتهاي‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ ارائه‌ مي‌شود. اين‌ شيوه‌ به‌ شناخت‌ فعاليتهاي‌ تجاري‌ توسط‌ استفاده‌كنندگان‌ و همچنين‌ بهبود توان‌ آنها براي‌ ارزيابي‌ عملكرد مالي‌ و وضعيت‌ مالي‌ واحد تجاري‌ كمك‌ مي‌كند.
محتواي‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌
8 . مجموعه‌ كامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ طبق‌ استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 1 با عنوان‌ نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌ شامل‌ اجزاي‌ زير است‌:
الف ‌. ترازنامه‌،
ب‌ . صورت‌ سود و زيان‌،
ج‌ . صورت‌ سود و زيان‌ جامع‌،
د‌ . صورت‌ جريان‌ وجوه‌ نقد، و
ﻫ‌ . يادداشتهاي‌ توضيحي‌.

9 . اهداف‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ همانند اهداف‌ گزارش‌ سالانه‌ است‌. گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌، غالباً مبنايي‌ اساسي‌ براي‌ اتخاذ تصميمات‌ اقتصادي‌ است‌ و اين‌ امكان‌ را فراهم‌ مي‌سازد كه‌ چنين‌ تصميماتي‌ براساس‌ اطلاعات‌ به موقع‌تر اتخاذ شود. بنابراين‌، الزامات‌ ارائه‌ اطلاعات‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ تا حدود زيادي‌ مشابه‌ الزامات‌ ارائه‌ اطلاعات‌ مالي‌ سالانه‌ است‌، اگرچه‌ توازن‌ بين‌ خصوصيات‌ كيفي‌ ” قابل‌ اتكا بودن‌“ و ” به موقع‌بودن‌“ اطلاعات‌ مالي‌ ميان‌ دوره‌اي‌، با در نظر گرفتن‌ محدوديت‌ فزوني‌ منافع‌ بر هزينه‌ها، ممكن‌ است‌ متفاوت‌ باشد.
10 . اگرچه‌ در دوره‌ مياني‌ بايد اطلاعات‌ كافي‌ به منظور امكان‌پذير ساختن‌ ارزيابي‌ آگاهانه‌ وضعيت‌ مالي‌، عملكرد مالي‌ و جريانهاي‌ نقدي‌ ارائه‌ شود، اما حجم‌ اين‌ اطلاعات‌ در مقايسه‌ با صورتهاي‌ مالي‌ سالانه‌ كم‌تر است‌. براي‌ تهيه‌ اطلاعات‌ به موقع‌، صرفه‌جويي‌ در هزينه‌ تهيه‌ اطلاعات‌ و خودداري‌ از ارائه‌ اطلاعات‌ تكراري‌، يك‌ واحد تجاري‌ ممكن‌ است‌ به‌ طور اجباري‌ يا اختياري‌ اطلاعات‌ كمتري‌ در صورتهاي‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ ارائه‌ كند. در اين‌ استاندارد، منظور از حداقل‌ محتواي‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌، صورتهاي‌ مالي‌ اساسي‌ و گزيده‌اي‌ از يادداشتهاي‌ توضيحي‌ است‌. هدف‌ اصلي‌ گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ در واقع‌ به‌ روز كردن‌ اطلاعات‌ آخرين‌ مجموعه‌ كامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ سالانه‌ است‌. به همين‌ دليل‌، در گزارش‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ اساساً اطلاعات‌ درباره‌ فعاليتها، رويدادها و شرايط‌ جديد ارائه‌ مي‌شود و اطلاعات‌ گزارش‌ قبلي‌ تكرار نمي‌گردد.
11 . اين‌ استاندارد، واحدهاي‌ تجاري‌ را از ارائه‌ مجموعه‌ كامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ (طبق‌ استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 1 با عنوان‌ نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌ ) بجاي‌ صورتهاي‌ مالي‌ فشرده‌ يا ارائه‌ اطلاعات‌ بيشتر از حداقل‌ تعيين‌ شده‌ در اين‌ استاندارد منع‌ نمي‌كند. معيارهاي‌ شناخت‌ و اندازه‌گيري‌ اين‌ استاندارد براي‌ مجموعه‌ كامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ ميان‌دوره‌اي‌ نيز كاربرد دارد و براي‌ تهيه‌ اين‌ صورتهاي‌ مالي‌، رعايت‌ الزامات‌ افشاي‌ اين‌ استاندارد و همچنين‌ ساير استانداردهاي‌ حسابداري‌ ضروري‌ است‌.

موضوع : مقالات