هدف بنگاه رقابتي حداکثر کردن سود ( درآمد کل منهاي هزينه ی کل ) است. حال به راحتي مي توانيم نحوه ی حداکثر کردن سود بنگاه و استخراج منحني عرضه ی بنگاه رقابتي را بررسي کنيم.

يک مثال در مورد حداکثر کردن سود

تحليل خود را در مورد عرضه ی بنگاه با استفاده از اطلاعات جدول 1 انجام مي دهيم. ستون نخست مقدار توليد و ستون دوم درآمد کل را نشان مي دهد. ستون سوم هزينه ی کل بنگاه را نشان مي دهد. هزينه ی کل شامل هزينه هاي ثابت ( 3 دلار ) و هزينه هاي متغير ( که به سطح توليد بستگي دارد ) است.
در ستون چهارم نيز سود کل ( تفاوت درآمد کل و هزينه ی کل ) را مي بينيد. اگر بنگاه شير توليد نکند، 3 دلار زيان خواهد برد ( زيان برابر هزينه هاي ثابت بنگاه است ). اگر يک گالن شير توليد کند، سود بنگاه 1 دلار مي شود. اگر 2 گالن شير توليد کند، سود 4 دلار خواهد شد، و...
بنگاه براي حداکثرکردن سود خود بايد سطحي از توليد و عرضه ی را انتخاب کند که سود بيش ترين تعداد را دارد. در اين مثال بنگاه با توليد 4 يا 5 گالن شير سود خود را به حداکثر ( 7 دلار ) مي رساند.
روشي ديگر نيز براي حداکثر کردن سود بنگاه وجود دارد: بنگاه مي تواند با مقايسه درآمد نهايي و هزينه ی نهايي سطحي از توليد که سود را به حداکثر مي رساند تعيين کند. در دو ستون آخر جدول 14.2 مقادير درآمد نهايي و هزينه ی نهايي را ملاحظه مي کنيد. درآمد نهايي نخستين گالن شير 6 دلار و هزينه ی نهايي نخستين گالن 2 دلار است، بنابراين توليد نخستين گالن شير 4 دلار سود به همراه دارد. درآمد نهايي دومين گالن شير 6 دلار و هزينه ی نهايي آن 3 دلار است، بنابراين دومين گالن شير سود را به اندازه 3 دلار ( از 1 دلار به 4 دلار ) افزايش مي دهد. مادامي که درآمد نهايي هر گالن شير از هزينه ی نهايي آن بيش تر است به نفع بنگاه است که به توليد و عرضه ی شير ادامه دهد. توليد بنگاه دائماً افزايش مي يابد تا به واحد پنجم برسيم. وضعيت در واحد پنجم ( توليد پنجمين گالن شير ) کاملاً متفاوت است؛ زيرا از اين واحد به بعد، يا واحد ششم، درآمد نهايي 6 دلار و هزينه ی نهايي 7 دلار است؛ بنابراين بنگاه بيش از 5 گالن نخواهد کرد.
مردم به تغييرات نهايي فکر مي کنند. اگر درآمد نهايي بزرگ تر از هزينه ی نهايي باشد ( مثلاً واحد نخست، دوم، سوم، و.... ) بنگاه توليد خود را افزايش مي دهد. اگر درآمد نهايي کم تر از هزينه ی نهايي باشد ( مثلا واحدهاي 6، 7، 8 ) بنگاه توليد خود را کاهش مي دهد. بنابراين بنگاه با توجه به تغييرات نهايي، سطحي از توليد را که درآمد نهايي و هزينه ی نهايي در آن برابر شوند انتخاب مي کند، تا سود به حداکثر برسد.

منحني هزينه ی نهايي و عرضه ی بنگاه

با توجه به تحليل حداکثر کردن سود، منحني هاي هزينه ی رسم شده در نمودار 1 را ملاحظه کنيد.
منحني هاي هزينه ی نمودار 1 سه ويژگي دارند و در مورد اکثر بنگاه ها صدق مي کنند. منحني هزينه ی نهايي ( MR ) داراي شيب صعودي است. منحني هزينه ی متوسط کل ( ATC ) ، U شکل است، و منحني هزينه ی نهايي منحني هزينه ی متوسط کل را در نقطه ی حداقل قطع مي کند. به عبارت ديگر منحني هزينه ی نهايي ( MC ) از نقطه ی حداقل منحني ( ATC ) عبور مي کند. قيمت بازار نيز به صورت يک خط افقي رسم شده است. از آن جا که بنگاه قيمت پذير است، خط قيمت افقي است: قيمت محصول صرف نظر از مقدار توليد بنگاه هميشه ثابت است. به خاطر بسپاريد که براي يک بنگاه رقابتي قيمت هميشه برابر است با درآمد متوسط ( AR ) و درآمد نهايي P=AR=MR: ( MR )
با استفاده از نمودار 1 مي توانيم به سطحي از توليد که سود را به حداکثر مي رساند پيدا کنيم. فرض کنيد بنگاه واحد توليد مي کند. در اين سطح از توليد درآمد نهايي بزرگ تر از هزينه ی نهايي است. به عبارت ديگر اگر بنگاه سطح توليد و فروش خود را به اندازه يک واحد افزايش دهد، درآمد نهايي بيش از هزينه ی نهايي است. بنابراين سود که ما به التفاوت درآمد کل و هزينه ی کل است، افزايش مي يابد. بنابراين اگر درآمد نهايي بيش از هزينه ی نهايي باشد ( مثلاً در سطح توليد ) بنگاه با افزايش توليد مي تواند سود خود را افزايش دهد.

نمودار1 حداکثر کردن سود بنگاه رقابتي. در نمودار منحني هزينه ی نهايي ( MC )، هزينه ی متوسط کل ( ATC ) و هزينه ی متوسط متغير ( AVC ) را ملاحظه مي کنيد. علاوه بر اين، قيمت بازار ( خط قيمت ) را، که برابر درآمد نهايي ( MR ) و درآمد متوسط ( AR ) است، رسم کرده ايم. در سطح توليد درآمد نهايي بيش از هزينه ی نهايي است بنابراين با افزايش توليد، سود افزايش مي يابد. در سطح توليد درآمد نهايي کم تر از هزينه ی نهايي است بنابراين با کاهش توليد، سود افزايش مي يابد سطحي از توليد است که در آن سود به حداکثر مي رسد. در اين سطح از توليد خط قيمت منحني هزينه ی نهايي را قطع مي کند.از همين استدلال مي توانيم براي سطح توليد استفاده کنيم. در اين سطح از توليد هزينه ی نهايي بيش از درآمد نهايي است. اگر بنگاه توليد خود را به اندازه ی 1 واحد کاهش دهد، صرفه جويي در هزينه ها بيش از درآمد از دست رفته خواهد بود. بنابراين اگر درآمد نهايي کم تر از هزينه ی نهايي باشد ( مثلاً در سطح توليد بنگاه مي تواند با کاهش توليد، سود خود را افزايش دهد.
اين تعديلات نهايي در چه سطحي از توليد به پايان مي رسند؟ صرف نظر از اين که بنگاه توليد خود را از سطح پايين توليد يا از سطح بالاي آن آغاز کند، نهايتاً به سطح توليد مي رسد. از اين تحليل ما به قانون حداکثر کردن سود مي رسيم: سود در سطحي از توليد به حداکثر مي رسد که درآمد نهايي و هزينه ی نهايي آن دقيقاً برابر هستند.
اکنون مي توانيم با توجه به تحليل ارائه شده تصميم بنگاه رقابتي در مورد سطح توليد و عرضه ی کالا به بازار بررسي کنيم. از آن جا که بنگاه قيمت پذير است، درآمد نهايي بنگاه همان قيمت بازار است. در هر سطح از قيمت ( قيمت بازار ) سطحي از توليد که سود بنگاه را به حداکثر مي رساند از تقاطع خط قيمت با منحني هزينه ی نهايي به دست مي آيد. در نمودار1 سطحي از توليد که سود بنگاه را به حداکثر مي رساند، است.
در نمودار 2 واکنش بنگاه رقابتي به افزايش قيمت را مي بينيد. وقتي قيمت است بنگاه واحد توليد مي کند، واحد سطحي از توليد است که در آن قيمت و هزينه ی نهايي ( MC ) برابر است. وقتي قيمت به افزايش مي يابد درآمد نهايي ( MR ) بيش از هزينه ی نهايي ( در سطح قبلي توليد يا ) خواهد شد. بنابراين بنگاه توليد خود را افزايش مي دهد. در اين حالت سطح توليد سود را به حداکثر مي رساند. در اين سطح از توليد نيز هزينه ی نهايي با قيمت جديد بالاتر برابر است. در واقع از آن جا که منحني هزينه ی نهايي بنگاه تعيين کننده ی مقدار کالايي است که بنگاه در هر سطح از قيمت حاضر است به بازار عرضه ی کند، MC همان منحني عرضه ی بنگاه رقابتي است.

نمودار 2 هزينه ی نهايي يا منحني عرضه ی بنگاه رقابتي. افزايش قيمت از P به باعث افزايش سطح توليدي ( از به ) خواهد شد که سود بنگاه را به حداکثر مي رساند. از آن جا که منحني هزينه ی نهايي مقدار عرضه ی بنگاه رقابتي در هر سطح از قيمت را نشان مي دهد، منحني هزينه ی نهايي ( MC ) همان منحني عرضه ی بنگاه رقابتي است.

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت www.arshiyagroup.ir مراجعه نمایید و یا با ایمیلinfo@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید

موضوع : مقالات