ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

آينده شگفت انگيز

 

 

مقدمه
زندگی ده سال قبل را به یاد می‌آورید؟ دنیا کاملا" با امروز فرق داشت. دیوار برلین تازه برداشته شده بود؛ نظام کمونیستی در اروپا در حال فروپاشی بود؛ در انگلستان، محافظه‌کاران بر اریکه قدرت بودند؛ تونل زیر کانال مانش هنوز تمام نشده بود؛ در زمینه فناوری اطلاعات شرکت آی‌بی‌ام (IBM) تسلط کامل داشت؛ هیئت استانداردهای حسابداری   هنوز تشکیل نشده بود؛ و مجله اکانتنسی (Accountancy) در مقاله‌هایی پیرامون چگونگی استفاده از سیستم عامل ویندوز (Windows ), خوانندگان را متقاعد می‌ساخت که از رایانه‌هایی با 4 مگابایت حافظه موقت استفاده کنند .

سرعت و سرعت
همه چیز عوض شد و این تغییرات به سرعت صورت گرفت. اما وقتی به آغاز هزاره جدید می‏نگریم آیا می‏توانیم مطمئن باشیم که سرعت تغییر همان‌طور که بسیاری از مردم پیشگویی می‏کنند، باز هم افزایش خواهد یافت؟ جواب باید مثبت باشد. زیرا سال 2000 میلادی خواه‌ناخواه با پیشرفت فوق‌العاده‌ای در فناوری همراه بوده و این مسئله به‌طور کامل موجب تجدید ساختار حیات شرکتها و روش انجام کسب و کار شده است. برای اینکه بتوانیم در دنیای جدید حضور داشته باشیم موسسه‌های حسابرسی باید تغییر کنند و اگر بخواهیم در سال 2010 درآمد کافی به‌دست آوریم باید آماده باشیم. با وجود همة تحولات، دنیای حسابداری فرق زیادی نکرده است .انجمن حسابداران خبره انگلستان و ویلز در مقالات خود، نیروی محرکه و عوامل لازم برای تغییر در موسسه‌های حسابرسی را بیان کرده است. این عوامل عبارتند از بین‌المللی کردن تجارت، فشارهای رقابتی فزاینده، اهمیت روزافزون موسسه‌های کوچک، فشارهای اجتماعی برای مسئولیت پاسخگویی بیشتر، چالشهای فناوری اطلاعات و الگوهای در حال تغییر انجام کار .
یک مؤسسه حرفه‌ای از طریق صدور گزارشی ویژه، شرایطی را پیش‌بینی کرده است. براساس این گزارش، در سالهای آینده احتمالا" تعداد حسابداران مجرب و کارآزموده رشد فزاینده‏ای خواهد داشت و انجمن حسابداران خبره مدیریت  و انجمن حسابداران رسمی‏  تعداد اعضای خود را به دو برابر افزایش خواهند داد. تعداد دانشجویان انجمن حسابداران رسمی ‏بین سالهای 1989 و 1999 از سی‌هزار دانشجو به هفتاد و دوهزار رسیده و حدود 140 درصد افزایش یافته است. همچنین تعداد اعضای انجمن حسابداران خبره انگلستان و ویلز و انجمن رسمی‏ مالیه عمومی ‏و حسابداری ،   افزایش زیادی خواهد یافت .
         تعداد حسابداران زن نیز روبه افزایش است. در 20 سال اخیر افزایشی مداوم و یکنواخت در تعداد زنان حسابدار وجود داشته است و همچنان ادامه دارد. علاوه بر آن زنان زیادی، پستهای مهمی‏ را در جهان اشغال کرده‌اند. در آینده حسابداران غیرحرفه‏ای حذف می‏شوند وتنها کسانی برجا می‏مانند که دارای مهارتهای تخصصی ویژه باشند .

رشد شگفت‌انگیز فناوری
اما آنچه در آینده تأثیر عمده‏ای روی موسسه‌های حسابداری خواهد داشت فناوری است. بخش چشمگیری از وظایف حسابداری همچنان به‌وسیله فناوری اطلاعات    انجام خواهد شد. بسته‌های نرم‌افزاری فناوری اطلاعات در شش سال گذشته تغییر چشمگیری داشته است. تغییر اصلی در این است که در شرایط حاضر حسابداران انواع بسته‌های نرم‌افزاری را برای انجام کارشان در اختیار دارند. پیشرفتهای فناوری، حسابداری را دگرگون می‏کند، بنابراین باید در جستجوی افرادی باشیم که بتوانند محاسبات کامپیوتری را تفسیر کنند زیرا نرم‌افزار نمی‏تواند این کار را انجام دهد. سن حسابداران آشنا با فناوری در آینده کمتر خواهد بود. اما حساسیتهای سنی نیز تا زمانی که حسابداران مجرب قدیمی ‏به دلیل پیشرفت تکنولوژی کنار گذاشته نشوند زیاد نخواهد شد. تنها موسسه‌های بزرگ نیستند که نیاز دارند از تکنولوژی جدید استفاده کنند بلکه‏ این تغییرات روی همه مؤثر خواهد بود و مهم این است که افراد فکر نکنند این مسئله فقط دامنگیر بزرگان است .
دنیای حسابداران در آینده مجازی خواهد بود. ما می‏توانیم خیلی جدی به جای مراجعة شخصی و یا ملاقات با ارباب رجوع، از طریق اینترنت با آنان ارتباط برقرار کرده و همکاری کنیم .

دنیای آب رفته
پیشرفتهای فناوری با عامل محرک دیگری برای آینده حرفه، به صورت زنجیری ناگسستنی پیوسته‌ است. گرایش به سمت جهانی شدن حرفه همواره وجود داشته است و حالا فناوری این کار را آسانتر کرده است .
دنیا کوچکتر می‏شود. این عبارت ترسناکی است ولی حقیقت دارد. فناوری موجب تحول است و این امکان را فراهم آورده است تا بتوان براحتی با مردم سراسر جهان ارتباط برقرار کرد. این امر هر مؤسسه را قادر می‏سازد تا خدمات حرفه‏ای خود را در سطح محلی، منطقه‏ای، کشوری و حتی در حد جهانی ارائه دهد .
         آینده، موسسه‌های حسابداری را به خود خواهد دید که به عنوان قسمتی از راهبردهای جهانی شدن، با دیگر سازمانهای خدماتی از قبیل موسسه‌های حقوقی، بانکی و ارائه خدمات مالی، ارتباط برقرار خواهند کرد تا بتوانند به مشتری خدمات بهتری ارائه دهند .
جامعه حقوقی با انجام کار توسط مشاوران حقوقی (وکلای دادگستری) برای موسسه‌های حسابداری موافقت کرده اما این موضوع هنوز به‌طور رسمی‏مطرح نشده است . مقررات انضباطی متعدد برای موسسه‌های حسابرسی ممکن است مفید باشد، ولی مقررات انضباطی بسیار زیاد در حرفه حقوقی برای اهل حرفه هراس‌آور است .
یک بولتن تحقیقی ادعا می‏کند که هدف موسسه‌های حسابرسی این است که همه با هم یکی شوند (مانند فروشگاههای بزرگ که با یک بار مراجعه به آن می‏توان کلیه مایحتاج زندگی را فراهم کرد) و موسسه‌های خدمات حرفه‏ای جهانی را به‌وجود آورند تا بتوانند به مشتریان بین‌المللی خدمات ارائه دهند. وابسته کردن آنان به موسسه‌های حقوقی امری مهم و درخور توجه است، زیرا آنها اساساً از سرمایه کافی، مشتری کافی و حضور جغرافیایی خوبی برخوردارند .

نقش مشاوره مدیریت
موسسه‌های حسابرسی، مدتی طولانی است که خدمات مشاوره مدیریت    ارائه می‏کنند اما در هیچ زمانی به اندازه امروز این کار را نکرده‌اند. برای مثال 16درصد درآمد مؤسسه ک پی ام جی (KPMG) در سال 1989 از طریق مشاوره مدیریت کسب می‏شد که سال قبل به رقمی حدود 30 درصد رسید .
اعتقاد به‏اینکه حسابرسی رایانه‏ای به حسابدارانی نیاز خواهد داشت که بتوانند مهارتهای مشاوره‏ای تجاری خود را صیقل دهند، از معروفترین ایده‌هاست. مهارتهای فنی، خود به خود به دلیل فناوری اطلاعات و دلایل دیگر تغییر می‏کند. ما اکنون می‏توانیم برنامه‌هایی رایانه‏ای داشته باشیم که دفترها را تراز کنند، در حالی که عادت کرده‏ایم برای تنظیم دفترها زمان صرف کنیم و انتظار داریم مهارتهای بیشتری داشته باشیم. یک حسابدار شخصی با توانایی فنی محدود و مهارتهای جامع حرفه‏ای، عنصر مطلوبی برای آینده نیست. رشته حسابداری در درون مشاوره تجاری گسترش خواهد یافت .

لزوم کسب مهارتهای بیشتر
حسابداران در عمل باید نگرش تجاری و فراست زیادی داشته باشند و مهارتهای عمومی‏خود را ارتقا دهند. حسابداران شاغل باید مهارتهای شخصی بیشتری داشته باشند و بتوانند روی تصمیمگیری افراد تأثیرات مهمی‏بگذارند .
عوامل مؤثر بر حرفه حسابداری در آینده، بر روی صنایع و موسسه‌های حرفه‏ای دیگر نیز تأثیر خواهد داشت و این تنها خاص حرفه حسابداری نخواهد بود .
هر چه ما در کارمان بیشتر مهارت به‌دست می‌آوریم، مردم هم به چیزهایی مانند کار، سطح زندگی و محیط کار اهمیت بیشتری می‏دهند. همچنین تأکید زیادی روی توانایی مشتری وجود دارد. مشتریان هم اکنون توانایی و قدرت زیادی دارند که قیمتها را مقایسه کرده از جایی خرید کنند که بهای مناسبتری دارد. مباحث مربوط به شفافیت اطلاعات، باعث شده است که این موضوع در تمام شرکتهای دنیا، بخصوص در سیاستهای محیطی مورد توجه قرار گیرد .

راههای جدید
فشارهای وارد بر تجارت که انجمن حسابداران خبره ‏انگلستان و ویلز از آن به عنوان بزرگترین فشار برای جوابگویی یاد می‏کند می‏تواند موقعیتی عالی برای حسابداران فراهم کند. این موضوع تأثیر بزرگی بر ما دارد و نیروی بالقوه فعالیتهای ما را در ده سال آینده ضمانت خواهد کرد .
در مورد عوامل مؤثر فناوری، جهانی شدن و تغییر نگرش و ادراک مشتریان و تمایل آنها به کسب اطمینان بیشتر, فرصتهای زیادی وجود دارد تا نشان دهیم که علاوه بر اطمینان دادن به مردم در مورد گزارشهای مالی، چه خدمات دیگری نیز می‌توانیم انجام می‏دهیم .
اما تمام این تغییرات نیازمند آن است که مردم دوباره آموزش ببینند. نیاز مبرمی ‏وجود دارد به اینکه نیروی کار دوباره آموزش داده شود، و این در مورد همه مهارتها صادق است. ما دانش و آگاهی را لزوما " مبادله می‏کنیم و مردم تشخیص می‏دهند که هماهنگ کردن پیچیدگی نیروی کار، بسیار مشکل است .
اگر شما در یک مؤسسه بزرگ باشید، احتمالا" هماهنگ شدن با پیشرفت و توسعه برایتان آسانتر خواهد بود. پنج مؤسسه حسابرسی بزرگ جهان حجم زیادی از افراد تحصیلکرده سطح بالا و دارای قابلیت انعطاف در اختیار دارند که می‏توانند دوباره آموزش ببینند و مهارتهای جدید کسب کنند. ما چون در مؤسسه‌های خدماتی حرفه‏ای کار می‌کنیم باید از مشتریان خود جلوتر باشیم. ما دانش خود را می‏فروشیم پس در میدان دانش باید از همه پیشروتر باشیم. شاغلان موسسه‌های کوچکتر وقتی به کارهای ارائه شده خود دقت کنند احساس بیفایدگی نخواهند کرد .
در موسسه‌های کوچک، موضوع بحث افراد این خواهد بود که: "نگاه کنید، من کسی هستم که انعطافپذیری زیادی دارد و با موضوعات کمی ‏سروکار دارم. همه آنچه من باید انجام دهم این است که یک گام جلوتر از مشتریان حرکت کنم. اگر برخی از مشتریان من فکر می‏کنند کوچک بودن موجب پیشرفت بیشتر آنان می‏شود پس من نیز باید بتوانم از آنان جلوتر گام بردارم ".
با آینده هماهنگ شدن را می‏توان از بازیگران دنیای آینده (یعنی فناوری) یاد گرفت. مقدار بسیار زیادی از آموزشهای لازم از هم اکنون مشخص است .

تأسیس انجمنهای جدید
بحث در مورد آموزش، نقش انجمنهای حرفه‏ای حسابداری را که اهمیت اساسی در ارتقای کیفیت حرفه در آینده دارند، مطرح می‏سازد .
 انجمن حسابداران خبره انگلستان و ویلز، در شکل فعلی خود، احتمالا" نمی‏تواند بیش از 10 سال دوام آورد. صحبت از ارتباط است؛ یک مؤسسه حرفه‏ای باید به خوبی چیزهایی را که اتفاق می‏افتد منعکس کند و مسئولیت دارد تا می‏تواند شرایط موجود را دگرگون کند. به علاوه، تعداد زیادی موسسه‌های حسابرسی در انگلستان وجود دارد که نمی‏خواهند از گردونه خارج شوند. انجمن باید بیش از گذشته به فعالیتهای تجاری و بازرگانی بپردازد .

چگونه به‏این مرحله رسیده‏ایم؟
مشکل است باور کنیم حسابداری به عنوان حرفه، 150 سال قبل متولد شده است. مهمترین تحولات تاریخی حسابداری به شرح زیر بوده است .
دهه 1850
در سال 1853 جامعه حسابداران ادینبورگ   شکل گرفت و سال بعد مجوز تأسیس دریافت کرد. در سال 1855 انجمن حسابداران و کارشناسان گلاسگو  و در 1867 جامعه حسابداران آبردین   ایجاد شد و تا حدود 25 سال حسابداران تنها اعضای این سازمانها بودند .
دهه 1870
در لیورپول، لندن، منچستر و شفیلد موسسه‌های منطقه‏ای تشکیل شدند. در سال 1880 همگی با هم ائتلاف کردند و انجمن حسابداران خبره انگلستان و ویلز را به‌وجود آوردند .
سال 1885
جامعه حسابداران و حسابرسان  تأسیس شد . این انجمن پیشرو همه موسسه‌های دیگر از جمله اتحادیه ‏حسابداران اسکاتلند  در  سال 1891 ، انجمن حسابداران رسمی  در سال 1903، انجمن حسابداران لندن  در سال 1904 و انجمن مرکزی حسابداران  در سال 1905، بود که همه آنها در سال 1941 با هم ادغام شدند و جامعه حسابداران رسمی  را که حالا انجمن حسابداران رسمی‏ نامیده می‏شود به‌وجود آوردند .
در پاسخ به‏این سئوال که چرا جوامع حرفه‏ای اسکاتلند و انگلستان از هم جدا افتادند و چرا بعد از سال 1880 سازمانهای بیشتری به وجود نیامده است جوابهای زیادی وجود دارد. ملی‌گرایی، محدودیتهای اجتماعی، نبود قوانین و آیین‌نامه‌ها و دستورها و قوانین حکومتی که بتواند از پراکندگی حسابداران و شکلگیری موسسه‌های خصوصی جلوگیری کند و همچنین این حقیقت که حسابداری تنها یک فن نیست بلکه مجموعه‏ای از فنون است, مهمترین علل موضوع فوق بودند .
شکلگیری موسسه‌ها با تصویب قانون مالی در سال 1903 تقویت شد. طبق این قانون به حسابداران، مشاوران حقوقی و وکلای مدافع اجازه داده شد تا در مراجع عمومی‏ مالیاتی حاضر شوند. در این قانون از حسابدار به عنوان فردی که عضو انجمن حسابداران رسمی است نام برده شده است .
در این سالها، مجامع حرفه‏ای تأکید زیادی داشتند که دولتهای محلی و حسابداران صنعتی، موسسه‌هایی خاص خود به‌وجود آورند. انجمن حسابداران و خزانه‌داران شرکتها  که حالا انجمن رسمی‏ مالیه عمومی‏ و حسابداری نامیده می‏شود در سال 1885 و انجمن حسابداران صنعتی  که اکنون انجمن حسابداران خبره مدیریت نامیده می‏شود در سال 1919 به وجود آمدند .
حسابداران انگلیسی و سایر افراد حرفه‏ای در سراسر دنیا پراکنده‌اند. به موازات انگلستان، از سال 1880 در کشور کانادا و از سال 1885 در استرالیا موسسه‌های حسابرسی تأسیس شد. اما موسسه‌های حرفه‏ای امریکایی برای جامعه تجاری انگلستان و حسابداران انگلیسی جذابتر بود. ادوین گوتری (Edwin Guthrie) ، عضو موسس انجمن انگلیسی حسابداران، در 1887 واسطة تأسیس انجمن آمریکایی حسابداران عمومی‏ بود که اکنون انجمن حسابداران رسمی امریکا  نامیده می‌شود .
سال 1892
این سال مقارن با تدوین مفاهیم و ادبیات حرفه حسابداری بود. تا اواخر دهه 1870 تنها مفاهیم و متون حسابداری دو طرفه که اساساً به‌وسیله استادان، بازرگانان، شاغلان و استفاده‌کنندگان نوشته شده بود در دسترس قرار داشت. حسابرسی دیکسی (Dicksee’s Auditing) کتاب اصلی حسابداری بود که در سال 1892 منتشر شد . مفاهیم مندرج در این کتاب بعد از جنگ جهانی دوم نیز بسیار مورد استفاده قرار گرفت .
سال 1909
اولین زن به عضویت موسسه‌های حرفه‏ای حسابرسی پذیرفته شد. شکلگیری و پذیرش اعضای جدید در مجامع حرفه‏ای تا سال 1920 طول کشید. در این سال یک زن فرصت آن را یافت که در انگلستان حسابدار خبره شود .
سال 1942
ابتدا اصول پیشنهادی حسابداری  و سپس بیانیه‌های استانداردهای حسابداری  و استانداردهای گزارشگری مالی   به‌وجود آمد . همچنین با پیشقدمی‏ انگلستان کمیته تدوین استانداردهای بین‌المللی حسابداری   شکل گرفت. مرکز کار این سازمان همواره در انگلستان بوده است

.

  ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

بازنگری آیین‌نامه نحوه تنظیم و تحریر و نگهداری دفاتر

 

 

از سه دهه قبل کشورهای پیشرفته شاهد تحولات و تغییرات اساسی در فرایندهای بازرگانی، اقتصاد، حسابداری، حسابرسی و کاربرد رایانه در امور مالی و محاسباتی بوده و با بهره‌گیری از روشهای نوین حسابداری و استفاده از ابزارهای جدید، خود را با این تحولات هماهنگ کرده‌اند. روشهای قدیمی تجارت یکی از موانع عمده ورود کالا به بازارهای جهانی است. برای رفع این مشکل، استفاده از شیوه‌های جدید بازرگانی یکی از بحثهای مهمی است که مسئولان دستگاههای دولتی و بنگاههای تجاری باید به آن توجه داشته باشند .
انجام امور بازرگانی داخلی و خارجی با استفاده از دفترهای کاغذی، فاکتورها و صورتحساب خرید و فروش، قبضهای انبار، قراردادهای حمل و نقل و تحویل و توزیع کالا به روش قدیمی که رقم عمده‌ای از هزینه‌های شرکت تجاری را تشکیل می‌دهد قاعدتا" منسوخ شده تلقی می‌گردد. بهره‌گیری از ابزارهای جدید برای مبادله الکترونیکی اطلاعات بازرگانی (EDI) امری حیاتی است. انجام معاملات بازرگانی در قالب تجارت الکترونیکی و بدون استفاده از کاغذ مزیتهای زیر را به همراه دارد :
• تبادل الکترونیکی اطلاعات بازرگانی موجب کاهش هزینه‌های اداری و مالی به میزان 25 درصد (10 درصد صرفه‌جویی در مصرف کاغذ) می‌شود و امکان استفاده از اطلاعات مستقیم بین رایانه‌ها را فراهم می‌سازد .
• تبادل الکترونیکی اطلاعات موجب سرعت در فراهم آوردن کالا، نقل و انتقال کالا، بازاریابی جلب مشتری، برگشت سرمایه و سود نهایی و صادرات و واردات می‌گردد .
• ایجاد هماهنگی و تطبیق شرایط بازرگانی با سایر کشورها از طریق تبادل الکترونیکی اطلاعات امکانپذیر می‌شود .
• استفاده از تبادل اطلاعات الکترونیکی اشتباهات انسانی را به حداقل می‌رساند و شرایط لازم جهت کارایی بیشتر را ایجاد می‌کند و در وقت هم صرفه‌جویی می‌شود .
• تبادل الکترونیکی اطلاعات شرایط ورود به صحنه تجارت بین‌المللی (کوچک و بزرگ) را فراهم می‌سازد .
• بر طرف کردن نیاز مشتریان و تحویل بموقع کالا با استفاده ازتبادل الکترونیکی اطلاعات میسر می‌شود .
• هماهنگ کردن جریان سفارش خرید کالا، حمل، توزیع، پرداخت وجه و جریانات اداری و حسابداری، با کاربرد تکنولوژی الکترونیکی حتی بدون اطلاع صاحبان بنگاههای اقتصادی ممکن می‌شود .
در چنین شرایطی کشور ما با استفاده از مقررات دست و پاگیر قانون کهنه و قدیمی تجارت و آیین‌نامه تحریر دفاتر مبتنی بر آن هنوز هم سعی در ثبت عملیات حسابداری و نگهداری حسابهای بازرگانی در دفاتر پلمپ و قیطان‌کشی شده دارد، حال آنکه این امر با اوضاع و احوال اقتصادی و تجارت جهانی ناهماهنگ است. لذا بازنگری در آیین‌نامه تحریر دفاتر و هماهنگ کردن آن با شرایط اقتصادی و بازرگانی روز و اصول و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری و حسابرسی، یک ضرورت به‌شمار می‌رود، در حال حاضر که بازنگری آیین‌نامه مذکور در دستور کار شورای‌عالی مالیاتی قرار گرفته است، توجه به نکات زیر ‌می‌تواند در این خصوص راهگشا باشد .

اصلاح قوانین و مقررات تجاری، مالیاتی و سایر قوانین و آیین‌نامه‌های مرتبط
آیین‌نامه تحریر دفاتر باید مبتنی بر اصول و استانداردها و روشهای پذیرفته‌شده حسابداری و حسابرسی و اساس آن متکی بر استانداردهای حسابداری تهیه شده به‌وسیله سازمان حسابرسی باشد. در غیر‌ این صورت، شرکتها و اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقیِ مکلف به داشتن دفاتر از یک طرف ملزم به رعایت استانداردهای مذکور هستند و از طرف دیگر مکلفند قوانین و مقررات تجاری، مالیاتی و آیین‌نامه نحوه تنظیم و تحریر و نگهداری دفاتر را رعایت کنند. در موارد متعددی رهنمودهای حسابداری با قوانین و مقررات و آیین‌نامه در تضاد است و در نتیجه مؤدیان مالیاتی دچار سردرگمی می‌شوند، زیرا در صورتی‌که اصول و استانداردهای حسابداری را در ثبت عملیات خود در نظر بگیرند، به‌علت مغایرت با مقررات مالیاتی و آیین‌نامه‌ها، مورد قبول مأموران تشخیص مالیات قرار نمی‌گیرد و در صورت پیروی از قوانین و مقررات مالیاتی و آیین‌نامه‌، گزارش عملیاتی آنها مشروط خواهد شد . بنابراین لازم است قوانین و مقررات تجاری، مالیاتی و آیین‌نامه و سایر قوانین مرتبط، هماهنگ با شیوه‌های پذیرفته شده حسابداری و حسابرسی و باتوجه به اوضاع و احوال اقتصادی دنیا، اصلاح گردد .

کاربرد رایانه در امورمالی و محاسباتی
مهمترین اصلاحاتی که در بازنگری آیین‌نامه باید مدنظر قرار گیرد، چگونگی استفاده از تحولات تکنولوژی اطلاعات و سیستمهای الکترونیکی در فرایند مالی و حسابداری و نحوه ثبت و ضبط اطلاعات مالی و حسابداری بنگاههای اقتصادی است، زیرا با توجه به تحولات عظیمی که در امر مکانیزه شدن نگهداری حسابها و اطلاعات مالی و حسابداری در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ایجاد شده و روزبه‌روز نیز گسترش می‌یابد، شیوه‌های قدیمی تحریر و نگهداری دفاتر در حال حاضر کاربرد نداشته و منسوخ است و در این رابطه تجارت الکترونیکی و نحوه استفاده از این تکنولوژی نیز بزودی در کشور ما رایج خواهد شد. لذا بازنگری و تهیه آیین‌نامه باید با نگرش وضعیت جدید صورت گیرد و شیوه‌های قدیمی از جمله دفاتر ثبت و پلمپ شده کنار گذاشته شود .
جایگزینی اظهارنامه‌های مالیاتی- صورتهای مالی ومدارک حسابداری الکترونیکی به‌جای دفاتر
با عنایت به مطالب مطرح شده لازم است عبارت دفاتر قانونی به اطلاعات و مدارک کافی و قابل‌قبول حسابداری تغییر داده شود و موسسات تجاری و اقتصادی به‌جای استفاده از دفاتر قانونی به‌شیوه‌های قدیم مکلف به ارائه اظهارنامه مالیاتی، صورتهای مالی، صورتهای مالی تلفیقی، صورت گردش وجوه نقد، صورت گردش مواد اولیه مصرفی و قیمت تمام شده کالای تولیدی به‌صورت اطلاعات الکترونیکی با استفاده از رایانه باشند و مأموران تشخیص مالیات هم لازم است برای رسیدگی به اطلاعات و مدارک فوق دانش و مهارتهای مربوط به حسابرسی کامپیوتری را فراگیرند .

استفاده از سیستمهای اطلاعات مالیاتی
هماهنگ با این اقدامات ایجاد یک سیستم جامع اطلاعات مالیاتی در سطح کشور از اهمیت زیاد برخوردار است. استفاده از سیستم کد (شماره اقتصادی) همراه با ضمانت اجرای قوی قانونی برای کلیه مؤدیان مالیاتی و برنامه‌ریزی از طریق سیستم منسجم بانکی و پیگیری ارقام عمده معاملات اشخاص در صورتحسابهای بانکی و یا گردش بالای حساب اشخاص و استفاده اجباری مؤدیان از فرمهای استاندارد با شماره سریال مشخص و ارسال اطلاعات مالی فصلی از طرف مؤدیان و اجباری کردن استفاده از صندوقهای ماشین تحت کنترل در فروشگاهها و ایجاد شبکه‌های ارتباطی رایانه‌ای برای کنترل اطلاعات مالیاتی می‌تواند بسیار مفید باشد .

استفاده از نرم افزارهای استاندارد
سیستمهای نرم افزاری ثبت و نگهداری اطلاعات مالی و حسابداری با توجه به اصول و استانداردهای پذیرفته شده (رهنمودهای حسابداری) وسیله متخصصین فنی و به‌صورت استاندارد طراحی شود تا ضمن اجرای مقررات، رهنمودهای حسابداری نیز رعایت گردد. سیستم مذکور باید برحسب نوع فعالیت مؤدیان (تولیدی، بازرگانی، خدماتی، پیمانکاری) تهیه شود و پس از تأیید جهت استفاده در اختیار متقاضیان قرار گیرد . پیشنهاد شده است سیستمهای مذکور باید قابلیت انتقال بدون واسطه از تراز آزمایشی به صورتهای مالی را داشته باشند، به‌طریقی که مأموران تشخیص مالیات و سایر اشخاص ذینفع بتوانند با مراجعه مستقیم به صورتهای مالی یا سرفصل مربوط به تراز آزمایشی اطلاعات لازم و کافی را به‌دست آورند. ضمنا" سیستم مذکور دارای تفاوتهای رمز باشد و به‌گونه‌ای طراحی گردد که پس از ثبت هر فعالیت مالی بروز کردن ثبت قطعی شود، به طوری که دیگر نتوان آنها را تغییر داد و در صورت لزوم، مورد از طریق صدور اسناد اصلاحی امکانپذیر گردد

 

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید

 

.

 

  ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

بحران اعتباری ریشه ها و آثار آن بر حسابداری

 

مقدمه

 در مورد آثار اقتصادی و مالی و دلایل ایجاد این بحران نظرهای مختلفی ابراز شده است. برخی از صاحبنظران معتقدند که این بحران در نتیجه بهکارگیری روشهای نامناسب حسابداری در قبال ابزارهای مالی پیچیده بهوقوع پیوسته است. در این میان بیشترین انتقادها از حسابداری ارزش منصفانه بهعمل آمده است. اما برخی دیگر معتقدند که حسابداری، تنها وضعیت موجود را بیان کرده و تاثیری در ایجاد بحران نداشته است.

 

منشا بحران

طی تابستان سال 2007 شرکتهای بزرگ امریکایی بهخصوص بانکهای بزرگ سرمایهگذاری، روندی نزولی را اعلام کردند. با گذشت زمان، استقراض از محل وامهای کوتاهمدت (اوراق تجاری) دشوارتر شد و نرخ بهره وامهای دریافتی بهطور قابل توجهی افزایش پیدا کرد. تا پایان سال 2007، مشکل اعتباری رو به وخامت گذاشت و گسترش یافت. هنگامی که بازار اوراق تجاری به سقوط خود ادامه میداد، بانکها نیز وامهایی را که به یکدیگر میدادند، قطع کردند و بسیاری از اعتباردهندگان وامهای رهنی نتوانستند وجوهی برای استقراض بهدست آورند. این مشکل بهویژه برای شرکتهایی مانند انبوهسازان، اعتباردهندگان بخش مسکن، بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری شدیدتر شد که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم با وامهای املاک و مستغلات مرتبط بودند. زمانی که سرمایهگذاران از این مشکل آگاه شدند، بیدرنگ سرمایهگذاریهای خود را به نقد تبدیل کردند. با افزایش بیم اعتباری، موج فروش اوراق بهادار باعث کاهش ارزش سهام شرکتهایی شد که سرمایهگذاران، سهام آنها را برای کسب وجوه نقد بهفروش میرساندند. تا ژانویه سال 2008، ارزش برآوردی کاهش قیمت سهام به بیش از 2000 میلیارد دلار رسید.

مانند اغلب بحرانهای مالی، منشا رویدادها میتواند به داراییهایی مربوط باشد که بیش از واقع، ارزشگذاری شدهاند که در مورد بحران اخیر، این داراییها تسهیلات اعطایی پُرریسک بابت املاک و مستغلات به خریداران فاقد شرایط بود (در اصطلاح به آن وامهای نامرغوب گفته میشود). اعتباردهندگان اینگونه تسهیلات مالی را اعطا کردند و آنها را بهطور گروهی به یکدیگر و نیز سرمایهگذاران بزرگ فروختند، آنها نیز به نوبه خود این وامها را بهطور گروهی به سایر سرمایهگذاران کوچک و بزرگ واگذار کردند تا آنان بازپرداخت این تسهیلات مالی را دریافت کنند؛ به این ترتیب دامنه بحران گسترش یافت. اما وامگیرندگان (مالکان املاک) از تعهدات خود در بازپرداخت وام سر باززدند و ارزش داراییهای ناشی از وامهای مورد اشاره برای اعتباردهندگان سقوط کرد. تمام شرکتهایی که مالک چنین وامهایی بودند و حتی شرکتهایی که گمان میرفت مالک چنین سرمایهگذاریهایی باشند، بهزودی برای اعتباردهی و بازیافت وامهای اعطا شده، با مشکل مواجه شدند. واحدهای تجاری و سرمایهگذاران بهسرعت از پیامدهای بحران آسیب دیدند.

در ژانویه سال 2008 به وحشت و بیاعتمادی ناشی از بحران مالی و میلیاردها دلار زیانی که سرمایهگذاران و مالکان اولیه املاک متقبل شدند، اینگونه واکنش نشان داده شد که روزنامه وال استریت گزارش داد دفتر رسیدگی فدرال، بازجویی از 14 شرکت را بهعنوان بخشی از رسیدگیهای گسترده خود آغاز کرده است. در همین زمان، کمیسیون بورس اوراق بهادار امریکا تحقیقاتی را درباره اوراق رهنی نامرغوب آغاز کرد. بههمین ترتیب، تا ژانویه سال 2008 دعاوی بسیاری از موسسات مالی به ثبت رسید. در مارس سال 2008 بحران اعتباری بهطور خطرناکی گسترش یافت و هم اکنون هزاران گروه متضرر کوشش میکنند تا دریابند چه چیز به خطا رفته است و چه کسی را باید سرزنش کرد.

یکی از مسائل مهم بحران اخیر، عدم ارائه و افشای مناسب در صورتهای مالی است. تحلیلگران مالی بهطور فزاینده از این موضوع شکایت دارند که مبلغ صحیح داراییهای مربوط به یک وام نامرغوب، شناسایی نشده است و این نبود اطمینان، موجب ایجاد رُعب و وحشت در اعتباردهندگان و سرمایهگذاران شده و مشکل را تشدید کرده است.

 

طرح مسائل حسابداری در نتیجه بحران اعتباری اخیر

بحران نقدینگی در یک سال اخیر بر بازارهای اعتباری حکمفرما شده است. گرچه شوک اولیه از جانب بحران اوراق بهادار رهنی پر ریسک در امریکا به بازارهای مالی وارد شد، اما بهعلت استفاده گسترده از ابزارهای مالی ساختار یافته و تامین مالی اهرمی که پیچیدگی آنها بهطور پیوسته افزایش مییابد، آثار آن جهانی شده است. این امر موجب سرمایهگذاران و اعتباردهندگان در تمایل خود برای تامین مالی، تجدید نظر کنند و در نتیجه شرکت‌ها و افراد در سطح جهانی با فقدان نقدینگی مواجه شدند.

این بحران موجب طرح پرسشهای جدی در زمینه مدیریت ریسک و فرایندهای نظارت و اثربخشی استانداردهای حسابداری شده است. همچنین در مورد توانایی گزارشگری مالی برای فراهم آوردن اطلاعات بهموقع و شفاف در مورد مشکلاتی که شرکتها با آن مواجه شدهاند، تردید ایجاد کرده است.

برخی نهادها که در این زمینه کار کردهاند، حیطههای اصلی و پرسشهای حسابداری که به تحلیل و گسترش استانداردهای حسابداری نیاز دارند را به این صورت پیشنهاد کردهاند:

 مدل تلفیق بهویژه در مورد واحدهای با مقاصد خاص؛

 قطع شناخت و موارد افشای مربوط به اقلام خارج از ترازنامه؛

 الزام به اندازهگیری ابزارهای مالی به ارزش منصفانه و چگونگی اعمال الزامات مربوطه؛ و

 افشاء مواردی که باید پشتوانه معیار بهکار گرفته شده قرار گیرند.

مسائل عمدهای که در خصوص ابعاد این بحران از حیث حسابداری مطرح است را میتوان به دو دسته مسائل مربوط به واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته و مسائل مرتبط با حسابداری ارزش منصفانه تقسیمبندی کرد.

مسائل حسابداری مربوط به واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته

واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته با شکل و اهدافی مشابه واحدهای با مقاصد خاص، در حوزه فعالیت‌های مالی مطرح هستند. در واقع واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته، واحدهای با مقاصد خاصی هستند که شرکتهای سرمایهگذاری برای گنجاندن اقلام خارج از ترازنامه از آنها استفاده میکنند. برخی از مفاهیم حسابداری در رابطه با این واحدها بهشرح زیر است:

1. فرض تفکیک شخصیت: بهموجب این فرض، شناسایی هر سازمان یا واحد اقتصادی که حسابداری باید برای آن انجام شود، بهعنوان یک شخصیت جداگانه ضروری است. اگر شخصیت حسابداری شناسایی نشود، حسابداری بیمعنا خواهد بود. قواعد حسابداری مقرر میدارد که در صورت کنترل یک واحد تجاری بر واحد تجاری دیگر، این دو واحد از نظر محتوا یک واحد محسوب خواهند شد.کنترل تنها کنترل مستقیم مانند داشتن حق رای نیست، بلکه نفوذ اقتصادی غیرمستقیم مانند ضمانتها و تعهدات ضمنی برای حمایت از یک شرکت جدید را نیز در بر میگیرد.

مسئله تفکیک شخصیت در خصوص شرکتهای سرمایهگذاری با ایجاد واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته مطرح میشود. همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، وامهای نامرغوبی که به افراد ناتوان در بازپرداخت داده شد، یکی از ریشههای بحران بوده است. از آنجا که وامهای نامرغوب کیفیتی پایین دارند، اعتباردهندگان با مشکلات بالقوهای روبرو میشوند. آنها نمیتوانند اسناد دریافتنی جدیدی به نهادهای تضمین کننده دولتی بفروشند. اعتباردهندگان برای یافتن منبع دیگری برای خریداری وامهای رهنی، خلاقیت مالی خود را بهکار گرفتند و این وامها را به شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ فروختند. شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ نیز به نوبه خود شرکتهای سرمایهگذاری جدید طراحی کردند تا وامها را از آنها بخرد که به این شرکتهای جدید، واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته گفته میشود.

شرکتهای سرمایهگذاری اغلب بهطور مستقیم یا غیرمستقیم بر واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته کنترل دارند. واضح است که این شرکتها ضمانتهای صریحی برای اعمال نفوذ مستقیم در واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته دارند. طبق رویههای حسابداری، بسیاری از این شرکتهای سرمایهگذاری ملزم هستند تا آثار مالی واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته از جمله زیانهای حاصل از آنها را در دفاتر خود نشان دهند. با این وجود، برخی از شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ تنها تضمینهای ضمنی(بیشرط)را در خصوص این واحدها فراهم میکنند که هرگز بهطور کامل مشخص نمیشود. برخی از این شرکتهای بزرگ برای حفظ اعتبار خود، در نهایت موافقت میکنند که این واحدها، شرکتهای جداگانه واقعی نیستند و معاملات و همچنین زیانهای آنها را در صورتهای مالی خود نشان میدهند. به این ترتیب تعهداتی که پیش از این ثبت و افشا نشده بود ناگهان در ترازنامه شرکتهای سرمایهگذاری نشان داده میشود. بهدلیل پیچیدگی نهایی قواعد حسابداری، بسیاری از سهامداران شرکتهای سرمایهگذاری درباره این بدهیها و اینکه چگونه رخ دادهاند، برداشت مناسبی ندارند.

2. طبقهبندی: وقتی معاملهای ثبت میشود، اجزای آن معامله باید بهدرستی در معادله حسابداری در بخش داراییها، بدهیها یا حقوق صاحبان سهام طبقهبندی شوند. با ایجاد واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته، طبقهبندی نادرست از اجزای معادله حسابداری فراتر میرود و این شخصیت حسابداری است که باید اصلاح شود، زیرا در بسیاری موارد معاملات واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته باید در دفاتر واحدهای سرمایهگذاری ثبت شود.

3. ارزشیابی: بهطور کلی حسابداری بهسمت ارزش منصفانه گرایش یافته است. بهنظر میرسد این معیار مناسب باشد اما اغلب تعیین آن بهویژه در مورد داراییهای مالی پیچیده که در یک بازار فعال مورد مبادله قرار نمیگیرند، دشوار است. قواعد حسابداری برای چنین داراییهایی، مدیریت را به براورد ارزش با استفاده از فرمولهای پیچیده و مفروضات متعدد مانند ریسک براوردی، جریان نقد احتمالی آینده که اغلب ذهنی هستند، ملزم میکنند. با تغییر شرایط بازار این مفروضات به آسانی دستخوش تغییر میشوند.

4. افشای کامل: افشای کامل بهویژه برای اقلام عمده و پیچیده صورتهای مالی مانند داراییهای شرکت در واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته، اهمیت دارد. اما افشا در بسیاری از موارد بهدلیل پیچیدگی و ذهنی بودن محاسبات و جمع ارقام عمده وامهای مختلف، یک کمک جانبی محسوب میشود. افزون براین، اغلب موارد افشای مشروح، تنها در فواصل زمانی سالانه صورت میگیرد که فاقد ویژگی«بهموقع بودن» است.

مسائل حسابداری مربوط به ارزش منصفانه

بیانیه شماره 115 هیئت استانداردهای حسابداری مالی با عنوان «حسابداری سرمایهگذاریهای خاص در اوراق بهادار از نوع بدهی و اوراق بهادار مالکانه» که ابتدا در سال 1993 منتشر شد، مقرر میدارد که موسسات مالی، سرمایهگذاریهای خود را به ارزش جاری بازار ارزشگذاری کنند. این امر قاعده به «ارزش جاری بازار» نامیده میشود. از آن زمان تا بهحال، افراد تمایلی به خرید اوراق بهادار رهنی یا اوراق مشتقه از خود نشان نمیدهند که این خود برای دارندگان این اوراق بهادار مشکلات چشمگیری در ترازنامه پدید آورده است. برخی معتقدند اگر این قاعده کنار گذاشته شود و شرکتها اینگونه داراییهای خود را به ارزش ذاتی منعکس کنند، همه از این تاریکی نجات می یابند، بازارهای اعتباری روان میشود و بحران سپری خواهد شد.

اثرات روش حسابداری انعکاس داراییها به ارزش جاری بازار

با افزایش زیان پرتفوی اوراق بهادار رهنی نامرغوب در اواسط سال 2007، اعتباردهندگان وثیقه مورد نیاز را افزایش دادند. اگر شرکتهایی که مالک سرمایهگذاریها بودند وثیقه اضافی نداشتند، مجبور میشدند که داراییهای خود را بفروشند. این فروشها بازار اوراق بهادار رهنی را از رونق انداخت. تردید در مورد کیفیت رتبهبندی این اوراق بهادار موجب ایجاد شبهاتی درباره کیفیت رتبهبندی اوراق بهادار با پشتوانه داراییها10 شد. تعیین زیانهای واقعی ناشی از اوراق بهادار رهنی و اوراق بهادار با پشتوانه سایر داراییها که در عمل تحقق یافته است، بهعلت پیچیدگی بسیاری از ابزارهای مالی در بازار دشوار است. در نتیجه، مبادله اوراق بهادار مزبور با وقفه مواجه میشود. در ضمن، برداشت منابع مالی ادامه مییابد و دارندگان اوراق بهادار با پشتوانه سایر داراییها را مجبور به فروش آن اوراق به قیمتهای جاری بازار میکند؛ هرچند ممکن است جریان نقدی این سرمایهگذاری لزوماً با کاهش جدی مواجه نشده باشد. هرچه فروشهای با قیمت جاری بازار بیشتر و بیشتر میشود، قیمت دارایی بیشتر کاهش مییابد و این کاهشها باعث میشود اعتباردهنده وثیقه بیشتری را طلب کند. در نتیجه ارزش داراییهایی که بر مبنای ارزش جاری بازار تعیین شده است، کاهش مییابد.

این کاهشهای بیپایان، اظهارنظرهای مشابهی از جانب تحلیلگران در پی داشته است، از جمله اینکه داراییها پایینتر از قیمت واقعی آنها ارزشگذاری شدهاند.

کاهش ارزش بازار و ارزشیابی بر مبنای ارزش جاری بازار که بهوسیله حسابداری ارزش منصفانه الزامی میشود، اثر قابل ملاحظه خود را بر ترازنامه واسطههای مالی مانند بانکهای تجاری و سرمایهگذاری میگذارد. این واحدها به احتمال قوی مبالغ سرمایهگذاری عمدهای از اوراق بهادار، اوراق رهنی و اوراق بهادار با پشتوانه سایر داراییها نگهداری میکنند، که بسیاری از آنها کیفیت پایینی دارند حال آنکه در ابتدا تصور میشد از کیفیت بالایی برخوردار باشند. بهعلت دشواری تحقق استانداردهای رتبهبندی برای داراییهای نگهداری شده تا سررسید، بر اساس بیانیه 115 هیئت استانداردهای حسابداری مالی، بسیاری از این داراییها احتمالاً در ترازنامه بهعنوان داراییهای قابل معامله یا داراییهای آماده برای فروش طبقهبندی میشود که هر دو این طبقات مشمول قواعد ارزش جاری بازار هستند. جریانهای نقدی مربوط به این داراییها عموماً انتظارات را براورده میکند. اما ارزشهای بازار این داراییها به مسیر نزولی خود ادامه میدهد. بر اساس حسابداری ارزش منصفانه، بانکهای تجاری و سرمایهگذاری ملزم هستند که به کاهش اوراق بهادار رهنی در دفاتر خود ادامه دهند، این امر موجب ایجاد و تداوم زیانهای عملیاتی و سرمایهای میشود و وضعیت آنها را از وضعیتی که واقعاً وجود دارد، ضعیفتر نشان میدهد. به بیان دیگر اگر داراییهای آنها بر مبنای جریانهای نقدی که ایجاد میکنند، ارزشگذاری میشد، تصویر مطلوبتری از وضعیت آنها منعکس میشد.

بهدلیل ارزشگذاری داراییها به مبالغ پایین، این شرکتها مجبور شدند سهام خود را به ارزشهای پایین بهفروش برسانند که این امر سبب شد سهامداران آنها زیانهای قابل ملاحظهای را متحمل شوند. سرمایهگذاران و اعتباردهندگان در حالیکه هیچ راه نجاتی نداشتند، بهسرعت سرمایههای خود را از این بانکهای تجاری و سرمایهگذاری خارج کردند و این باعث بروز سقوط مالی در سطح جهانی شد. بهنظر میرسد این نتیجه غیر قابل اجتناب باشد اما، تردیدها درباره ثبات مالی این موسسات، ناشی از کاهش قابل ملاحظه داراییهای آنها بر اثر الزامات حسابداری ارزش منصفانه است.

نظرات موافقان ارزش منصفانه

برخی موافقان حسابداری ارزش منصفانه معتقدند: «سرزنش کردن حسابداری ارزش منصفانه در خصوص بحران اعتباری شبیه این است که شما برای تشخیص بیماری نزد پزشک بروید و سپس پزشک را سرزنش کنید که چرا به شما گفته که بیمار هستید».

تدوینکنندگان استانداردهای حسابداری، هیئت تدوین استانداردهای حسابداری مالی (FASB ) و هیئت تدوین استانداردهای بینالمللی حسابداری(IASB )، از ارزشیابیهای مبتنی بر ارزش جاری بازار و قواعد حاکم بر اقلام خارج از ترازنامه دفاع میکنند و معتقدند که بحران اعتباری کنونی مشابه مسئله انرون نیست و حسابداری اوراق بهادار پیچیده لزوماً نقشی در بحران اعتباری جاری نداشته است.

تام جونز(TomJones ) سخنگوی هیئت استانداردهای بینالمللی حسابداری میگوید: اینکه بانکها در عمل زمانی که بهسمت اوراق بهادار پیچیده حرکت کردند و واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافتة خود را خارج از ترازنامه گزارش کردند، از مقررات حسابداری تبعیت کردهاند، مسئلهای است که در پرده ابهام قرار دارد. من فکر میکنم ما قصد داریم به قواعد نگاهی بیندازیم و بگوییم که آنها مناسب هستند یا خیر. اما زود است که بگوییم واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته به اشتباه از ترازنامه حذف شده اند.

او می افزاید: مقایسه بحران اعتباری جاری با سقوط ِانرون در سال 2001 که آن هم مربوط به واحدهای خارج از ترازنامه بود، مقایسه درستی نیست. انرون درگیر یک کلاهبرداری بود. درحالی که بحران اعتباری جاری بهوسیله بانکهایی بوجود آمده است که سیاستگذاران در مورد آنها راه را به خطا پیمودند.

بهدلیل اینکه بانکها مجبور شدند داراییهای واحدهای سرمایهگذاری ساختاریافته را به ارزش بازار برسانند، عدهای پیشنهاد کردهاند که برخی موسسات مالی اجازه یابند حسابداری ارزش منصفانه را اجرا نکنند. گروهها و اتحادیههای بانکی بینالمللی از بهکارگیری مدلهای ترکیبی حسابداری پشتیبانی کردهاند، در این مدلها برای برخی از ابزارها، بهای تمام شده تاریخی و برای بقیه از ارزش منصفانه استفاده میشود. حتی برخی قانون‌گذاران مهلت قانونی محدودی را برای رویه ارزش جاری بازار پیشنهاد کردهاند.

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید

ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

بیانیه مفاهیم استقلال چارچوب نظری استقلال حسابرس

 

در این بیانیه چارچوب نظری استقلال حسابرس برای دستیابی به هدفهای زیر ارائه شده است :
• تدوین استانداردهای استقلال بر مبنای اصول مشخص،
• حل و فصل مسائل مربوط به استقلال در مواردی که استاندارد یا قواعد دیگر وجود ندارد،
• کمک به سرمایه‌گذاران، سایر استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی و سایر اشخاص ذینفع برای شناخت بهتر تأثیر سازنده استقلال حسابرسان بر کیفیت کار حسابرسی .
این چارچوب از چهار جزء مرتبط به هم تشکیل شده است: تعریف استقلال حسابرس، هدف استقلال حسابرس، مفاهیم و اصول زیربنایی .
در این بیانیه،  استقلال به‌عنوان وسیلة رهایی از فشارها و سایر عواملی که توان حسابرسی برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را بفرساید یا انتظار می‌رود که می‌فرساید، تعریف شده است. برای اینکه براساس تعریف، حسابرس مستقل به نظر برسد، رعایت مقررات حاکم بر استقلال حسابرس، لازم اما ناکافی است. حسابرس باید از تمام فشارها و سایر عواملی که بر بیطرفی او اثر منفی دارد یا اینکه سرمایه‌گذاران آگاه و سایر استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی انتظار دارند اثر منفی داشته باشد، رها و در امان باشد .
هدف استقلال حسابرس پشتیبانی اتکای استفاده‌کنندگان بر فرایند گزارشگری مالی و افزایش کارایی بازار سرمایه است. یعنی استقلال هدف نیست بلکه ابزاری برای دستیابی به هدفی خاص است .
مفهوم استقلال حسابرس در این بیانیه شامل یک مدل خطر برای استقلال حسابرس است :
• آفتهای استقلال حسابرس، منشأ پیشداوری بالقوه‌ای است که توان حسابرس برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را می‌فرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید. در این بیانیه چهار نوع آفت برای استقلال حسابرس معرفی شده است که از فعالیتها، روابط یا سایر شرایط گوناگون سرچشمه می‌گیرد. این چهار نوع آفت شامل منفعت شخصی، خودرسی، پیشداوری، آشنایی (یا وابستگی) و ارعاب است .
• حفاظت استقلال حسابرس، کنترلهایی است که آفتهای استقلال حسابرس را حذف یا تضعیف می‌کند . در این بیانیه نمونه هایی از حفاظتهای موجود در محیط حسابرسی کنونی یا حفاظتهایی که برای واکنش در مقابل آفات استقلال حسابرس قابل استفاده است، ارائه شده است .
• خطر استقلال عبارت از خطر وجود آفتهای استقلال حسابرس است که حفاظتها، توان تضعیف یا حذف آن را ندارد و این آفتها توان حسابرس برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را می‌فرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید .
• اهمیت آفت ،به تأثیر آن بر افزایش خطر حسابرسی و اثربخشی حفاظت به تأثیر آن برکاهش خطر حسابرسی بستگی دارد. در این بیانیه نمونه عواملی ارائه شده است که بر اهمیت آفت و اثربخشی حفاظتها مؤثر است .
اصول زیربنایی، چارچوب تحلیل مسائل مربوط به استقلال را توسط افراد و سازمانها در شرایط گوناگون مشخص می‌کند. در این بیانیه تصریح شده است که میزان خطر پذیرفتنی استقلال باید بسیار کم باشد؛  در غیر این‌صورت هدف استقلال حسابرس تامین نمی‌شود .
دو اصل زیربنایی نخست، برای ارزیابی میزان خطر حسابرسی، با توجه به نوع و اهمیت آفتهای استقلال حسابرس و نوع و اثربخشی حفاظتها و همچنین تعیین پذیرفتنی‌بودن میزان خطر حسابرسی، کاربرد دارد .
اصول زیربنایی سوم و چهارم محدودیتهای مؤثر بر فرایند تصمیم‌گیری استقلال را تشریح می‌کند. براساس اصل زیربنایی سوم تصمیم‌گیرنده استقلال باید مطمئن شود منافع ناشی از کاهش خطر حسابرسی از هزینه برقراری حفاظتهای جدید، بیشتر است .
برمبنای اصل زیربنایی چهارم، تصمیم‌گیرنده استقلال برای حلاجی موضوعات مربوط به استقلال حسابرس باید دیدگاه سرمایه‌گذاران، سایر استفاده‌کنندگان و همچنین دیگر اشخاصی که درستی گزارشگری مالی بر منافع آنان مؤثر است را در نظر بگیرد و این مسائل را به گونه‌ای حلاجی کند که هدفهای استقلال حسابرس به بهترین نحو ممکن تامین شود .
 
مقدمه، دامنه کاربرد و محتوا
1- در این بیانیه، چارچوب نظری استقلال حسابرس تشریح شده است. هدفهای اصلی آن به شرح زیر است :
الف) کمک به هیئت استانداردهای استقلال برای ایفای مسئولیتهای خود در زمینه تدوین استانداردهای هماهنگ و مناسب از طریق ارائه رهنمودها و ساختار لازم برای حلاجی موضوعات استقلال .
ب) کمک به تصمیم‌گیرندگان استقلال برای پاسخگویی به پرسشهای مربوط به استقلال در نبود استانداردهای هیئت استانداردهای استقلال و سایر قواعد مربوط به استقلال .
پ) کمک به سرمایه‌گذاران، سایر استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی و دیگر اشخاص ذینفع برای شناخت ماهیت، اهمیت و محدودیتهای استقلال حسابرس .
ت) جهت‌دهی و مرزبندی مباحث مربوط به استقلال حسابرس و در نتیجه کمک به اشخاص ذینفع در راستای تدوین و به‌کارگیری استانداردهای هیئت و شناخت بهتر مبنای تدوین و منطق این استانداردها .

2- در بیانیه مفاهیم استقلال، قواعد استقلال حسابرس تعیین نمی‌شود. این قواعد در استانداردهای استقلال مشخص می‌شود. در این بیانیه، اجزای مختلفی شامل تعریف هدف، مفاهیم و اصول زیربنایی تبیین شده است که مجموعه آنها چارچوب نظری را می‌سازد. این چارچوب مبنایی برای تدوین استانداردهای استقلال و ارزیابی قواعد و شیوه های عمل موجود است. مراحل اصلی تدوین این چارچوب نظری و مبانی نتیجه‌گیری‌های هیئت در پیوست ارائه شده است .

تعریف استقلال حسابرس
3- حسابرسی با کیفیت، از طریق بهبود قابلیت اتکا و افزایش اعتبار فرایند گزارشگری مالی، به سودمندی این فرایند و کارایی بازار سرمایه کمک می‌کند. کیفیت حسابرسی به عوامل متعددی از جمله ویژگیهای شخصی کارکنان حسابرسی، سیاستها و روشهای موسسه حسابرسی و گرایشها و اعمال مدیران موسسه حسابرسی بستگی دارد. افزون براین، مراجع حرفه‌ای یا عمومی تدوین مقررات، به حفظ کیفیت حسابرسی کمک می‌کنند. استقلال حسابرس و وجود کنترل برای حفظ استقلال، تنها یک منبع (اما منبعی مهم) برای حسابرسی با کیفیت است .

4- استقلال حسابرس عبارت است از رهایی از فشارها و سایر عواملی که توان حسابرس برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را می‌فرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید. منظور از این تعریف، این نیست که حسابرس باید از همه فشارها و سایر عوامل مؤثر بر توان تصمیم‌گیری وی رها و آزاد باشد. اما حسابرس باید از عوامل با اهمیتی که توان او را برای تصمیم‌گیری بیغرضانه می‌فرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید، در امان باشد. آن سطحی که فشارها و دیگر عوامل، تصمیم‌گیری بیغرضانه حسابرس را می‌فرساید، یا انتظار می‌رود که بفرساید، به عنوان مرزی برای تعیین وجود یا نبود استقلال حسابرس است. منظور از انتظار معقول، عقاید منطقی یک سرمایه‌گذار آگاه و سایر استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی است .

5- فشارها  و سایر عواملی که بیطرفی حسابرس را می‌فرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید ممکن است از فعالیتها، روابط و سایر شرایط گسترده و گوناگون و همچنین ویژگیهای شخصی کارکنان سرچشمه گیرد. مراجع تدوین استاندارد و مقررات، قواعدی را برای منع یا محدود کردن این فعالیتها و روابط خاص تدوین می‌کنند زیرا اعتقاد دارند چنین فعالیتها و روابطی منابع بالقوه پیشداوری حسابرسان است حتی اگر بعضی از حسابرسان در مقابل فشارهای ناشی از این فعالیتها و روابط نفوذناپذیر باشند. این قواعد برای همه حسابرسان کاربرد دارد زیرا به اعتقاد مراجع تدوین استاندارد و مقررات، با وجود این شرایط انتظار می‌رود تصمیمهای حسابرسان از روی پیشداوری باشد. بنابراین رعایت نکردن این قواعد ممکن است به بیطرفی حسابرس آسیبی نرساند اما ادعای استقلال حسابرس را خدشه دار کند .

6- طبق این تعریف، استقلال حسابرس چیزی فراتر از صرف رعایت قواعد است زیرا شناسایی همه فشارها و سایر عوامل مؤثر بر پیشداوری و در نتیجه درنظرگرفتن آنها در قواعد، ناممکن است. حسابرس برای حفظ استقلال خود باید بتواند یا انتظار می‌رود که بتواند، بر همه فشارها و سایر عوامل مخرب تصمیم‌گیری بیغرضانه چیره شود. بنابراین رعایت مقررات معادل با مستقل بودن حسابرس نیست. اگر براساس قواعد یک فعالیت، رابطه یا دیگر شرایط مجاز باشد یا محدودیت و منعی در مورد آن وجود نداشته باشد- برای مثال وجود رابطه دوستانه بین مدیرمالی با حسابرس-اما حسابرس قادر به تصمیم‌گیری بیغرضانه نبوده یا انتظار می‌رود که قادر نبوده باشد، نمی‌توان حسابرس را مستقل دانست. رعایت مقررات شرط لازم اما ناکافی برای استقلال است .

7- تصمیم‌گیرندگان استقلال برای ارزیابی استقلال حسابرس باید موارد زیر را بررسی کنند :
الف) فشارها و سایر عواملی که برتصمیم‌گیری بیغرضانه حسابرس اثرمنفی دارد یا انتظار می‌رود که اثر منفی داشته باشد- که در این بیانیه با عنوان آفتهای استقلال حسابرس معرفی شده‌اند
ب ) کنترلهایی که ممکن است اثر این فشارها و سایر عوامل را کاهش دهد یا از بین ببرد- در این بیانیه با عنوان حفاظتهای استقلال حسابرس معرفی شده‌اند
پ) اهمیت این فشارها و سایر عوامل و اثربخشی کنترلها، و
ت) احتمال اینکه فشارها و سایر عوامل، پس از درنظر گرفتن اثربخشی کنترلها، به مرحله‌ای برسد که توان حسابرس برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را بفرساید یا انتظار می‌رود که بفرساید- که در این بیانیه با عنوان خطر استقلال معرفی شده است .
این مفاهیم استقلال در بندهای10- 20 همین بیانیه تشریح می‌شود. تصمیم‌گیرندگان استقلال برای حلاجی موضوعات و مسائل مربوط به استقلال باید به گونه‌ای عمل کنند که هدف استقلال حسابرس به بهترین نحو ممکن به‌دست آید. هدف استقلال در بخش بعد تشریح می‌شود. اصول زیربنایی که تصمیم‌گیرندگان استقلال باید برای تجزیه و تحلیل خطر استقلال و ارزیابی منافع و مخارج استقلال و دیدگاههای اشخاص ذینفع در نظر بگیرند در بندهای21 - 32 تشریح شده است .

هدف استقلال حسابرس
8- هدف استقلال حسابرس، پشتیبانی اتکای استفاده‌کنندگان برفرایند گزارشگری مالی و افزایش کارایی بازار سرمایه است. استقلال به عنوان یکی از جنبه های حسابرسی با کیفیت- حسابرسی که موجب بهبود قابلیت اتکا و افزایش اعتبار فرایند گزارشگری مالی شود- مورد تاکید قرار می‌گیرد. اطلاعات مالی قابل اتکا و معتبر به نوبه خود، موجب اعتماد استفاده‌کنندگان به اطلاعات می‌شود. برونداد این فرایند، در خدمت منافع عمومی است زیرا به گرفتن تصمیمات مناسب برای تخصیص منابع توسط سرمایه‌گذاران، اعتبار دهندگان و سایر دست اندرکاران بازار سرمایه کمک می‌کند که خود عاملی بسیار مهم برای افزایش کارایی بازار سرمایه است .

9- استقلال حسابرس به کسب اطمینان در زمینه کفایت رهایی حسابرس از غرض ورزی کمک می‌کند. بنابراین تصمیم‌گیرندگان استقلال باید تصمیماتی بگیرند که باور سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان را به استقلال حسابرس تقویت کند. اگر حسابرسان به اندازه کافی از پیشداوری رها باشند اما سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان این گونه باور نداشته باشند، حسابرسی اعتبار اطلاعات را افزایش نمی‌دهد و سرانجام سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان به اطلاعات مالی حسابرسی شده کمتر اتکا می‌کنند. اصل زیربنایی تدوین شده در بند 30 این بیانیه، چگونگی استفاده از نظرات سرمایه‌گذاران، سایر استفاده‌کنندگان و دیگر اشخاص ذینفع را در فرایند تصمیم‌گیری هیئت استانداردهای حسابرسی و سایر تصمیم‌گیرندگان استقلال تشریح می‌کند .

مفاهیم استقلال حسابرس
10- در این بخش، چهار مفهوم مرتبط با استقلال حسابرس تشریح می‌شود :
الف) آفتهای استقلال حسابرس،
ب( حفاظتهای استقلال حسابرس،
پ ) خطر استقلال، و
ت) اهمیت آفتها و اثربخشی حفاظتها .
هدف این مفاهیم، و اصول زیربنایی استقلال حسابرس که در بخش بعد تشریح می‌شود، کمک به تصمیم‌گیرندگان استقلال برای تجزیه و تحلیل موضوعات مربوط به استقلال حسابرس است .

آفتهای استقلال حسابرس
11- آفتهای استقلال حسابرس، سرچشمه پیشداوری بالقوه‌ای هستند که ممکن است توان حسابرس برای تصمیم‌گیری بیغرضانه را بفرساید یا اینکه انتظار می‌رود بفرساید. با توجه به پیامدهای آفتهای یاد شده، تصمیم‌گیرندگان استقلال باید اثر آفتهایی را که منابع پیشدواری بالقوه هستند، شناسایی و تجزیه و تحلیل کنند .

12- فعالیتها، روابط و دیگر شرایط گوناگون ممکن است باعث بروز این آفتها شود. شناسایی نوع آفتهای ناشی از فعالیتها، روابط یا سایر شرایط خاص، برای شناخت ماهیت آفتها و آثار بالقوه آنها بر استقلال حسابرس توسط تصمیم‌گیرندگان استقلال، مفید است .
در ادامه، نمونه آفتهایی ذکر شده است که ممکن است زمینه ساز فشارها و سایر عواملی باشد که به تصمیم‌گیری پیشداورانه ختم شود. اگر چه این لیست جامع یا مانع نیست اما نمونه متنوعی از آفتهایی را تشریح می‌کند که تصمیم‌گیرندگان استقلال باید برای تجزیه و تحلیل موضوعات مربوط به استقلال در نظر بگیرند .
الف) آفتهای منفعت شخصی- این خطر از اقدام حسابرسان در راستای منافع شخصی خود بر می‌خیزد. منافع شخصی حسابرسان شامل منافع انگیزشی، مالی یا سایر منافع شخصی است. حسابرسان ممکن است در حسابرسی، آگاهانه یا ناخودآگاه منافع شخصی خود را برهر چیز دیگر ترجیح دهند. برای مثال، رابطه حسابرس با صاحبکار منفعت شخصی مالی را ایجاد می‌کند زیرا حق الزحمه حسابرس توسط صاحبکار پرداخت می‌شود . حسابرسان همچنین ممکن است با داشتن سهام صاحبکار یا روابط شغلی بین همسر حسابرس و صاحبکار، دارای منفعت شخصی مالی یا انگیزشی باشند .
ب) آفتهای خودبررسی- این آفتها از بررسی کار حسابرس توسط خود وی یا بررسی کار انجام شده توسط سایر کارکنان موسسه حسابرسی ناشی می‌شود. ارزیابی کار یک نفر توسط خود او یا کار انجام شده توسط سایر کارکنان موسسه حسابرسی، فارغ از پیشداوری بسیار دشوار است. اما این مشکل در مورد ارزیابی کار دیگران یا سایر موسسات وجود ندارد یا شدت آن به مراتب کمتر است . بنابراین آفت خودبررسی زمانی بروز می‌کند که حسابرس قضاوتها یا تصمیمهای انجام یا گرفته شده توسط خود یاسایر کارکنان موسسه حسابرسی را بررسی کند. برای مثال چنانچه حسابرس از طریق پذیرش خدمات مالی یک شرکت، در تهیه صورتهای مالی دخالت کند یا این که از طریق خدمات مشاوره مدیریت در تصمیمگیریهای مربوط به تهیه صورتهای مالی مشارکت کند، نمی‌تواند نسبت به صورتهای مالی مورد نظر بیطرف باشد .
پ) آفتهای جانبداری - منشا این آفتها، حسابرسان یا دیگر کارکنان موسسه حسابرسی است که اصل بیغرضانه‌بودن اطلاعات مالی را زیر پا می‌گذارند و از وضعیت یا نظر صاحبکار دفاع یا درباره آن تبلیغ می‌کنند. برای مثال چنین آفتی ممکن است در مواردی پیش آید که حسابرس یا سایر کارکنان موسسه حسابرسی درباره اوراق بهادار صاحبکار تبلیغ می‌کنند .
ت) آفتهای آشنایی (یا وابستگی)- منشا این آفتها، حسابرسانی هستند که با داشتن رابطه نزدیک با صاحبکار، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این وضعیت درمواردی پیش می‌آید که حسابرس درباره ادعاهای صاحبکار، تردید حرفه‌ای کافی را اعمال نکند و درنتیجه به واسطه آشنایی با صاحبکار یا وابستگی به او، براحتی نظر صاحبکار را بپذیرد. برای مثال، درمواردی که حسابرس رابطه حرفه‌ای یا شخصی طولانی و نزدیک با صاحبکار دارد چنین آفتی ممکن است به وجود آید .
ث) آفتهای ارعاب- منشا این آفت حسابرسان هستند که آشکار یا مخفیانه توسط صاحبکار یا سایر اشخاص ثالث منکوب می‌شوند یا انتظار دارند که منکوب شوند . برای مثال، چنین آفتی ممکن است در مواردی بروز کند که حسابرس یا موسسه حسابرسی، در نتیجه عدم توافق با صاحبکار درباره اصول حسابداری، به جایگزینی تهدید شود .

حفاظتهای استقلال حسابرس
13- حفاظتهای استقلال حسابرس، کنترلهایی است که آفتهای استقلال حسابرس را تضعیف یا حذف می‌کند. حفاظتها شامل موانع، محدودیتها، افشا، سیاستها، روشها، استانداردها، مقررات، توافقات و شرایط محیطی است. حفاظتها به حصول اطمینان از تصمیم‌گیری بیغرضانه در صورت وجود آفتهای استقلال حسابرس کمک می‌کند. بنابراین تصمیم‌گیرندگان استقلال باید برای تضعیف یا حذف این آفتها، حفاظتهای موجود را بررسی کنند و در صورت لزوم حفاظتهای جدیدی برقرار کنند .

14- حفاظتها درمحیط حسابرسی وجوددارد یا ممکن است در واکنش به آفتهای ناشی از فعالیتها، روابط و سایر شرایط گوناگون توسط تصمیم‌گیرندگان استقلال ایجاد شود .
الف) نمونه‌هایی از حفاظتهای موجود درمحیط حسابرسی به‌شرح زیر است :
• شهرت موسسه حسابرسی و حسابرسان،
• بررسی کیفیت کار حسابرسی توسط سایرموسسات حسابرسی به منظور ارزیابی رعایت استانداردهای حرفه‌ای و مقررات مربوط به استقلال،
• نظارت کلی کمیته های حسابرسی صاحبکار و هیئت مدیره در رابطه با رعایت مقررات در تهیه صورتهای مالی که توسط یک حسابرس مستقل حسابرسی می‌شود،
• سایر جنبه های اداره شرکت، شامل نگرش مدیریت مالی صاحبکار، که تهیه صورتهای مالی قابل اتکا و استقلال حسابرس را پشتیبانی می‌کند،
• مقررات، استانداردها، و آیین رفتار حرفه‌ای حاکم بر رفتار حسابرسان که توسط مراجع عمومی مانند کمیسیون بورس اوراق بهادار (SEC) ، هیئتهای تدوین استاندارد محلی، و مراجع خودگردان، مانند هیئت استانداردهای حسابداری (ISB) و انجمن حسابداران رسمی آمریکا (AICPA) تدوین و منتشر می‌شود
• اقدامات انضباطی و احتمال اعمال چنین اقداماتی توسط کمیسیون بورس اوراق بهادار، هیئتهای حسابداری محلی، انجمن حسابداران رسمی آمریکا و سایرین، و
• تعهدات قانونی که دامنگیر حسابرسان و سایر دست‌اندرکاران بازار سرمایه می‌شود .
ب) حفاظتهایی که به عنوان بخشی از برنامه کنترل کیفیت در یک موسسه حسابرسی وجود دارد. موارد زیر، نمونه هایی از این حفاظتهاست :
• حفظ نگرش مدیریت عالی موسسه حسابرسی با تاکید بر انتظارات مربوط به فعالیت حسابرسان در چارچوب منافع عمومی و اهمیت حسابرسی کیفیت و استقلال حسابرس،
• حفظ محیط و فرهنگ حرفه‌ای موسسه حسابرسی به گونه‌ای که رفتار کارکنان حرفه‌ای را در راستای استقلال حسابرس پشتیبانی کند،
• برنامه کنترل کیفیت که شامل سیاستها و روشهایی است که مستقیما" به حفظ استقلال حسابرس مربوط می‌شود،
• سایر سیاستها وروشها، نظیر موارد مربوط به پذیرش یا رد صاحبکار، گردش کار، بررسی شرکا، و الزامات مربوط به مشاوره داخلی در مورد موضوعات حرفه‌ای، و
• سیاستها و روشهای مربوط به استخدام، آموزش، ارتقا، بازنشستگی و پاداش کارکنان با تاکید بر اهمیت استقلال حسابرس، آفتهای بالقوه ناشی از شرایط مختلف که ممکن است دامنگیر حسابرس شود، و نیاز به ارزیابی استقلال حسابرس با توجه به صاحبکار خاص پس از در نظر گرفتن حفاظتهای برقرار شده جهت تضعیف یا حذف خطرات .

15- راه دیگر جهت تشریح حفاظتها، بررسی آنها از نظر ماهیت است :
الف) حفاظتهای بازدارنده- مانند برنامه های توجیهی برای حسابرسان جدید با تاکید بر اهمیت استقلال،
ب) حفاظتهای مربوط به خطرات ناشی از شرایط بالقوه- مثل، منع بعضی از روابط شغلی بین اعضای خانواده حسابرس و صاحبکار،
پ) حفاظتهای طراحی شده برای جلوگیری از نقض سایر حفاظتها از طریق احتمال کشف آنها- نظیر بررسی مجموعه اوراق بهادار حسابرس برای کشف سرمایه‌گذاریهای غیر مجاز، و
ت) حفاظتهای طراحی شده برای جلوگیری از نقض سایر حفاظتها از طریق جریمه کردن متخلف- نظیر ابطال مجوز کار حسابرسان

16- یک راه دیگر برای تشریح حفاظتها، میزان محدودیت ایجاد شده در رابطه با فعالیتها یا روابطی است که آفت استقلال حسابرس محسوب می‌شوند

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید.

ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

پایه‌های حسابرسی فناوری اطلاعات ضرورت مستندکردن

 

 

نقش استاد علی‌مدد در استفاده از ضوابط و قواعد ارائه کتابهای حسابداری و ترویج به‌کارگیری این ضوابط و قواعد، به‌یاد ماندنی است .

 
حسابرس سیستمهای کامپیوتری در طول حسابرسی خود مدارک بسیاری را رسیدگی می‌کند، اطلاعات گوناگونی را مطالعه می‌نماید، گزارشهای سیستمهای فراوانی را می‌بیند، روشهای انجام کارها را مشاهده می‌کند و با کارکنان زیادی به گفت‌وگو می‌پردازد. حاصل این فعالیتها، فراهم آمدن شواهد ارزشمندی درباره سیستم و واحد مورد رسیدگی حسابرس است. این شواهد در نهایت گرداوری و ارزیابی می‌شود تا حسابرس بتواند درباره کفایت و اثربخشی کنترلهای داخلی، کارایی و دیگر عوامل سیستم مورد رسیدگی، نظری حرفه‌ای پیدا کند و پیشنهادهایی را برای بهبود امور و اقدامهای اصلاحی ارائه دهد .
اغلب، حجم این شواهد، زیاد است. ویژگی دیگر حسابرسی سیستمهای کامپیوتری این است که همه اطلاعات مورد نیاز، کمتر یکباره در دسترس حسابرس قرار می‌گیرد. بلکه، حسابرسی بیشتر به‌تصویری چند پاره شده می‌ماندـ یعنی، تصویر نهایی هنگامی درخور دیدن است که آخرین پاره آن در جای خود قرار گیرد . در این‌گونه شرایط، ثبت و ضبط درست و مناسب کارهای انجام شده و مشاهداتِ در طول جریان حسابرسی، از اهمیت ویژه برخوردار است. مستندکردن درست و مناسب می‌تواند تمایز بین یک گزارش افزاینده ارزش و با نتیجه‌گیری‌های معتبر و پیشنهادهای سازنده را با گزارشی که تنها یک گزارش است، نشان دهد .
مستندات حسابرسی را کاربرگهای حسابرسی نیز می‌گویند .
دلیلهای بسیاری برای ضرورت مستندکردن کار حسابرسی به‌گونه‌ای درست و مناسب، وجود دارد. استانداردها و کتابهای درسی، فهرست بلند بالایی از دلیل و رهنمود برای مستندکردن حسابرسی ارائه داده‌اند، اما مهمترین دلیل این کار، امکانپذیر شدن اجرای حسابرسی روان و درست است. اولین کسی که از مستندات خوب، بهره‌مند می‌شود، حسابرس سیستمهای کامپیوتری است. مستندکردن خوب سبب می‌شود کار حسابرسی به‌گونه‌ای دقیق و با پشتوانه انجام گیرد و تکمیل کار حسابرسی و ارائه گزارشی منسجم، آسان شود .

مستندات حسابرسی کدامند؟
برابر استاندارد «مستندات حسابرسی»، منتشر شده توسط هیئت‌استانداردهای انجمن حسابرسان سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری، مستندات حسابرسی سیستمهای اطلاعاتی عبارت است از مدارک انجام شدن کار حسابرسی و شواهد پشتوانه یافته‌های حسابرسی و نتیجه‌گیری‌های حسابرس سیستمهای کامپیوتری. هر چیزی که در ارتباط با موضوع مورد رسیدگی، دیده، شنیده، مشاهده و آزمون می‌شود، شواهد حسابرسی است و باید مستند گردد .
برای آن‌که مستندات حسابرسی، مفید باشد باید منطبق با معیارهایی باشد. این معیارها شامل موارد زیر است :
• همه مستندات باید به موضوع مورد رسیدگی و هدف حسابرسی عطف داده شود .
• مستندات مربوط به مصاحبه‌ها باید حاوی نکات مورد گفتگو به‌طور روشن، شخص مصاحبه شونده، سمت و پست مصاحبه شونده، زمان مصاحبه و محل آن باشد .
• مستندات ممکن است به مشاهدات حسابرس از طرز کارهای اجرایی مربوط باشد. این‌گونه مستندات باید حاوی محل و زمان مشاهده، دلیل مشاهده و اشخاص درگیرِ آن باشد .
• مستندات ممکن است گزارشها و اطلاعاتی باشد که حسابرس به‌طور مستقیم از سیستم گرفته است یا کارکنان واحد مورد رسیدگی در اختیار وی قرار داده‌اند. حسابرس سیستمهای کامپیوتری باید از مشخص‌بودن منبع گزارش، تاریخ، زمان و شرایط و اوضاع موضوع‌گزارش اطمینان یابد .
• حسابرس سیستمهای کامپیوتری در بسیاری موارد با برنامه‌هایی کار می‌کند که از پیش تدوین شده است و با پیشرفت کار، آن‌را تکمیل می‌کند. برای بهبود این مستندات که چیزی بیش از تنها پرکردن آن باشد، حسابرس سیستمهای کامپیوتری باید سایر جزئیات مورد اشاره در بندهای بالا را نیز در مستندات خود بیاورد .
• حسابرس سیستمهای کامپیوتری می‌تواند در طول تهیه مستندات، نکات موردنظر و تفسیرهای خود، تردید نسبت به اطلاعات موجود یا اطلاعات اضافی مورد نیاز را با رنگی متفاوت از رنگ متن، به مستندات بیفزاید. حسابرس باید بعداً به این نکات برگردد و توضیحات و عطفهای مربوط به چگونگی حل و فصل آنها را نیز یادداشت کند .
• چنانچه کار حسابرسی توسط اشخاص رده بالاتری مورد بررسی قرار می‌گیرد، نکات ناشی از این بررسی نیز باید مستند شود .
• پیش‌نویس گزارش و گزارش‌نهایی حسابرس باید به‌عنوان بخشی از مستندات حسابرسی شمرده شود .

دشواریهای تهیه مستندات
تهیه و تکمیل مستندات خوب، کار آسانی نیست. از سوی دیگر، یافتن دلیلی برای تهیه نکردن مستندات، همواره آسان بوده است. همه حسابرسیها تحت شرایط فشار زمانی انجام می‌شوند، کارکنان واحد مورد رسیدگی ممکن است نتوانند زمان زیادی را با حسابرسان بگذرانند و اطلاعات نیز همواره با تاخیر به‌دست حسابرس می‌رسد. ثبت یادداشتهایی کوتاه و مختصر و تلقی آن به عنوان کاربرگ حسابرسی، برای حسابرسان وسوسه‌انگیز است .
با وجود این حقایق، وجود مستندات خوب به عملکرد بهتر حسابرس کمک می‌کند. مستندات خوب می‌تواند بررسیهای اشخاص ثالث و ارزیابی کیفیت برنامه‌های اطمینان‌بخشی واحد حسابرسی داخلی را آسان کند و پشتوانه‌ای باشد برای مواردی چون درخواست خسارت از بیمه، تقلب و موارد دادگاهی .
راه‌حل، استفاده از ابزارهای ساده و فرایندهایی است که مستندکردن را به‌صورت عادت درآورد .

راهنماییهایی عملی برای تهیه مستندات
امروزه، بیشتر کار و مستندات توسط کامپیوتر انجام و تهیه می‌شود نه با دست. ایجاد یک کشو  جداگانه با نامی مناسب، اولین گام در هر حسابرسی است. ایجاد بخشهای لازم برای زمینه‌های گوناگون حسابرسی یا هدفهای متفاوت حسابرسی در این کشو، گام بعدی است. مقدمه کار حسابرسی، واردکردن تمام برنامه‌های استاندارد شده حسابرسی در این کشو است؛ البته آن برنامه‌هایی که قرار است در طول حسابرسی بکار رود .
برای مثال، فرض کنید حسابرس سیستمهای کامپیوتری می‌خواهد سیستم حقوق و دستمزد کارخانه‌ای را حسابرسی کند. این سیستم با نرم‌افزار اوراکل (Oracle) تهیه شده است و تحت سیستم عامل یونیکس (Unix) اجرا می‌شود. حسابرس سیستمهای کامپیوتری از برنامه اِ سی‌ ال (ACL) برای انجام دادن آزمونهای محتوا استفاده می‌کند و برنامه‌های استاندارد شده حسابرسی نیز در اختیار دارد. ترتیب سازماندهی اینها در کشو کامپیوتری به‌شرح زیر خواهد بود :
C: دیسک ( یا دیسکت) حسابرسِ سیستمهای کامپیوتری
حسابرسی سیستم حقوق و دستمزد کارخانه
• برنامه‌های حسابرسی
ـ یونیکس
ـ اوراکل
برنامه بررسی سیستم کاربردی  
ـ چک لیست مالیات حقوق و دستمزد
• پرونده‌های اطلاعاتی ا سی ال (ACL)
ـ پرونده اصلی حقوق و دستمزد
ـ پرونده فیشهای حقوق و دستمزد
ـ پرونده حقوق انباشته کارکنان
•  مستندات کاربرد
• نکات حاصل از بررسی کاربرد
ـ نسخه‌برداری از اطلاعات حساس
ـ دسته دستورهای کاری
ـ مصاحبه‌ها
• گزارش
وجود واژه پردازها و کاربرگهای کامپیوتری به حسابرس این امکان را می‌دهد که بتواند از رنگها و فونتهای گوناگون برای مشخص‌کردن پاره‌ای از اطلاعات، استفاده کند؛ پرسشهای خود را علامتگذاری کند و مطمئن باشد پاسخ آنها در مراحل بعدی حسابرسی، پیدا خواهد شد. چه بهتر که از کلیدهای ارتباطی  نیز استفاده شود و سیستم عطف‌گذاری متقابل بین بخشهای گوناگون مستندات حسابرسی برقرار گردد. شواهد کتبی را می‌توان با پوییدن  به‌صورت پرونده تصویری  درآورد تا مستندات به‌صورت کامل و یکپارچه در پرونده‌های کامپیوتری قرار گیرد .
حسابرس سیستمهای کامپیوتری می‌تواند تمام کشو و زیرمجموعه‌های آن‌را در پایان کار حسابرسی روی یک یا دو لوح فشرده ذخیره کند و برای بازیابیهای بعدی نگاه دارد؛ سپس، کشو را از کامپیوتر خود پاک کند تا فضا برای حسابرسی بعدی داشته باشد. لوحهای فشرده به‌عنوان مستندات حسابرسی، بایگانی می‌شود. با نگرش به این که هر کار حسابرسی در یک یا دو لوح فشرده جای می‌گیرد،نیاز به فضا برای انبار، به‌شدت کاهش می‌یابد و بازیابی اطلاعات، آسانتر می‌شود

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید