ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت

 

حسابرسی به عنوان یک رشته علمی

بسیاری از ما، حسابرسی را به عنوان شاخه‌ای از حسابداری می‌شناسیم، احتمالا‌ً چون این رشته از این طریق به ما شناسانده شده و نیز هر حسابرسی که می‌شناسیم معمولا‌ً پیش تر، حسابدار بوده است. اما در واقع  حسابرسی را به عنوان شاخه‌ای از حسابداری شناختن، کاملا‌ً نادرست است. حسابرسی بخشی از حسابداری نیست. با دقت بیشتر به کارهای حسابرسان و ماهیت فرایند حسابرسی در می‌یابیم که ریشه حسابرسی در جای دیگری است. رابطه حسابداری با حسابرسی، رابطه نزدیکی است، اما ماهیت آنها بسیار متفاوت است. این دو همکاران علمی و شغلی‌اند نه پدر و فـرزنـد. حسـابـداری شـامـل شناسایی، تجزیه و تحلیل، اندازه‌گیری و گزارش داده‌های مالی است. کار حسابداری کاهش انبوه اطلا‌عات به اطلا‌عاتی کنترل‌پذیر و قابل درک است. حسابرسی هیچیک از این کارها را شامل نمی‌شود. در حسابرسی نیز رویدادهای مالی و شرایط تجاری در نظر گرفته می‌شود اما کار آن شناسایی و پردازش و انتقال آنها نیست. حوزه کار حسابرسی، بررسی فرایند شناسایی و پردازش و گزارش اطلا‌عات مالی و ارائه نظر حرفه‌ای است. حسابرسی تحلیلی است نه سازنده، انتقادی و تحقیقی است و مربوط به بررسی ادعاهای مندرج در صورتهای مالی است. حسابرسی برای گواهی کردن ادعاهای مندرج در صورتهای مالی، بر برهان و استدلا‌ل تاکید دارد. بدین ترتیب، حسابرسی ریشه‌ای عمیق در منطقی دارد که ایده‌ها و روشهایش برپایه آن استوار است نه در حسابداری که موضوع مورد بررسی آن است .

به سختی می‌توان  بین این دو مقوله، شباهتی بجا یافت، با این همه، رابطه حسابداری و حسابرسی را می‌توان به رابطه یک نویسنده و یک ویراستار تشبیه کرد. نویسنده کار خود را با مواد خام معینی آغاز می‌کند. عقاید، برداشتها، تجربه ها و شاید نتایج پژوهشهای خود  یا دیگران را به یک مقاله، نمایشنامه، و یا کتاب، تبدیل می‌کند. نویسنده در ذهن خود هدف مشخصی دارد،که انتقال عقاید، برداشتها، تجربه ها و یـا نتایج پژوهشهای خود به خوانندگان است و با هر وسیله‌ای که در اختیار دارد، تلا‌ش می‌کند اثری را جهت دستیــابــی بــه هـدف خـود، خلـق کنـد. طـرح مـوضـوع، شخصیت‌سازی، واژه‌ها و سبک ادبی، ابزار کار وی هستند. وقتی که نویسنده احساس می‌کندکه به هدف خود دست یافته است، اثر خلق شده را به دست یک ویراستار می‌سپارد. اکنون، هدف ویراستار بیشتر شبیه هدف نویسنده است اما، نحوه عمل، روش و ابزار کار وی کاملا‌ً متفاوت است. وظیفه ویراستار، خلق اثر ادبی یا علمی نیست، وظیفه وی بررسی و قضاوت کردن است. او عقاید، شخصیتها، و صحنه‌ها را به هم پیوند نمی‌دهد، بلکه عقاید، شخصیتها و صحنه‌های مطرح شده توسط نویسنده را، با آنچه که از زندگی واقعی می‌داند، مقایسه می‌کند. آیا آنها را می‌شود باور کرد؟ کار او نقـادی اسـت. تـوانـایـی تحلیلـی و انتقـادی، معیـارها و استانداردهای ادبی، سبک ادبی، نظام اخلا‌قی و ارزشی و ذوق و سلیقه، ابزار کار وی است. وی تلا‌ش می‌کند  واقع‌بین باشد، با این همه، ضرورتاً ذهنیت‌گرایی در کار ویرایش وجود دارد .

نوشتن و ویراستن، مکمل یکدیگرند و نه شاخه‌ای از یکدیگر، هر دو بخشهایی از یک زمینه‌ وسیعترند، و هر دو بخشهایی از تلا‌ش ادبی‌اند. در مورد حسابداری و حسابرسی نیز وضع به همین گونه است. آنها گرچه مربوط به یک موضوع کلی یکسان هستند، اما مکمل یکدیگرند، گرچه ابزار و روش کاملا‌ً متفاوتی دارند. بنابراین، نباید انتظار داشت که مبانی، تئوری و فلسفه حسابرسی را با بررسی تئوری و عملکرد حسابداری بیابیم. باید دقیقتر از این بود و باید ماهیت عملکرد حسابرسی را مورد بررسی قرار داد .

حسابرسی مربوط به بررسی و تایید داده‌های مالی برای قضاوت در مورد صحت وجود صداقت در داده‌هایی است که با آنها رویدادها و شرایط توصیف می‌شوند. داده‌های مالی اساساً   گزارشهایی از حقایق مبهم است. تایید آنها به استفاده ازتکنیکها و روشهای< برهان و استدلا‌ل> نیاز دارد. برهان بخشی از دانش منطق است به نحوی که عده‌ای دانش منطق را <علم برهان> نامیده‌اند. منطق مربوط به این موضوع است که چگونه حقایق، نتایج و برداشتها را معتبر یا غیرمعتبر تشخیص دهیم. منطق نه تنها در حسابرسی بلکه در سایر رشته‌ها مثل حقوق و... کاربردی بنیادی دارد و این رشته ها  برای تدوین دیدگاهها و تئوریهای خود از برهان مدد می‌گیرند. در واقع هر علمی که براساس شواهد باشد براساس منطق نیز هست و به آن نیاز دارد .

تاجایی که به کاربرد شواهد مربوط می‌شود، حقوق و حسابرسی کاربرد منطق در موقعیتهای واقعی معینی هستند. این دو رشته، همانند رشته مهندسی که از ریاضیات استفاده می‌کند، از منطق استفاده می‌کنند، اما رشته مهندسی چیزی بیش از ریاضیات است و به ترکیب ریاضیات با مفاهیم و روشهای علوم دیگری مثل فیزیک، شیمی و مکانیک نیازمند است. به همین‌سان، حسابرسی ریشه در منطق دارد اما به سـایر رشته‌ها مانند اقتصاد، ریاضیات، علوم رفتاری، ارتباطات، اخلا‌ق و... برای تبیین بخشهایی از تئوری خود، نیازمند است. گرچه حسابرسی از علوم دیگر، موارد زیادی را وام می‌گیرد، لکن این بدان معنا نیست که هویت مستقلی ندارد. حسابرسی برای دقیق‌تر شدن عملکرد خود مفاهیم و روشهای سایر علوم را به کار می‌گیرد. در این مورد باید توجه شود که از مفاهیم و روشهایی که می‌توانند در تبیین تئوری و فلسفه حسابرسی کمک کار باشند، انتخاب دقیقی صورت گیرد. به‌طور کلی پذیرش این نوع از مفاهیم و روشها نیاز به درک مسائل و مشکلا‌ت حسابرسی وبه  درک ماهیت ابزار وام گرفته شده از سایر علوم وابسته است. در علوم دیگر، به ندرت ایده‌ها و روشهایی وجود دارند که بتوان آنها را بدون نوعی اصلا‌ح و تغییر پذیرفت. موارد زیر، این موضوع را در حسابرسی نشان می‌دهد. حسابرسی مربوط به شواهد است. بنابراین منطقی است که در تکمیل تئوری شواهد، به بررسی تئوری دانش و روشهای کسب باور و شناخت متوسل شود .

همچنین حسابرسی براساس مدل ریسک، به نمونه‌گیری متکی است که به‌طور طبیعی به تئوری احتمالا‌ت مربوط است. لیکن برای استفاده از روشهای نمونه‌گیری در هنگام رسیدگی و حسابرسی، باید به ماهیت داده‌ها و ویژگیهای تجاری، توجه خاص نشان داد .

افزون بر آن، حسابرسی باید مفاهیم منحصر به فردی را تدوین کند که از جای دیگری به دست نمی‌آیند، چون به ماهیت وکارکرد حسابرسی مربوطند. استقلا‌ل یک مثال از این دست است. عقاید و دیدگاههای وام گرفته شده از سایر رشته‌ها و عقاید و دیدگاههای تدوین شده باید در یک بنیاد فکری منسجم ترکیب شوند. انتخاب، تغییر و ادغام عقاید و دیدگاههای وام گرفته شده همراه با توسعه مفاهیم ضروری و روشهای دیگر، به حسابرسی یک وضعیت علمی مستقل می‌بخشد .

بعد از تعمق جدی و بسیار به این نتیجه می‌رسیم که حسابرسی یک زمینه علمی تخصصی است و توسعه تئوری و یا یک فلسفه صحیح و مناسب در مورد حسابرسی، تلا‌شی شایسته به نظر می‌رسد. فلسفه حسابرسی به عقاید انتزاعی می‌پردازد و ساختاری منطقی از فرضیات بدیهی، مفاهیم، روشها و رویه‌ها، دارد. بدین ترتیب بیان تئوری حسابرسی از منظـر فلسفـی، نوعی بررسی عقلی دقیق است، بنابراین حسابرسی ارزش آن را دارد که رشتهای علمی نامیده شود. بدین ترتیب حسابرسی برای تلا‌ش عقلی فرصت ایجاد می‌کند و نیازمند به تلا‌ش عقلی زیادی است. با چنین تلا‌شی است که تئوری حسابرسی را می‌توان کشف کرد، توسعه داد، فهمید و برای ارتقای حرفه به کار برد

 

جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره جهت امور ثبت شرکت به سایت www.arshiyagroup.ir مراجعه نمایید و یا با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید .

 

 

 

موضوع : مقالات