سامانه تخصصی ثبت محدود
هدیه ویژه طراحی سایت و فروشگاه اینترنتی
در جستجوی تئوری حسابداری مدیریت
مقدمه
تاکنون کتابها و مقاله های بسیاری در زمینه تئوری حسابداری مالی نوشته شده است، علت این جریان را می توان تلاش برای یافتن مجموعه ای منسجم از اصول قراردادی، مبانی مفهومی و روشهای کاربردی دانست که زمینه را برای انجام کار حرفه ای و نیز پژوهشهای آینده در حسابداری مالی هموار می سازد. اما سوالی که در اینجا مطرح می شود، این است که آیا در حوزه حسابداری مدیریت نیز به وجود تئوری نیازی هست؟ پیش از ارائه تعریفی از تئوری حسابداری، بهتر است واژه تئوری تعریف شود. تئوری در فرهنگ وبستر (Webster ) چنین تعریف شده است.
بیان سیستماتیک اصول و تبیین روابط آشکار یا مبانی برخی از پدیده های مشخص که مشاهده و تا حدودی تایید شده است...
تئوری حسابداری را می توان مجموعه ای هماهنگ از فرضیه های آزمون پذیر، مفاهیم و اصول علمی دانست که ساختار کلی لازم برای پژوهش در ماهیت حسابداری را ایجاد می کنند. در دهه های اخیر کوششهای زیادی از سوی انجمهای علمی و حرفه ای برای تدوین تئوری حسابداری انجام شده است.
هدف تئوری، تشریح وضع موجود و پیشبینی وضعیت آینده است. در نتیجه، یکی از هدفهای اصلی تئوری در یک علم، داشتن مجموعه دانشی است که به خوبی تعریف، به نحوی سیستماتیک گرداوری، سازماندهی، و به حد کافی تائید شده باشد تا چارچوب مناسبی را برای عملیاتی آینده فراهم کند.
هدف تئوری حسابداری، فراهم کردن مجموعه ای از اصول و روابطی است که عملیات مشاهده شده حسابداری را تبیین و عملیات مشاهده نشده را پیشبینی کند. به بیان دیگر، تئوری حسابداری باید بتواند دلایل انتخاب مبانی و روشهای مختلف حسابداری را توسط واحدهای انتفاعی تبیین و ویژگیهای واحدهایی را که از میان روشهای پذیرفته شده حسابداری، روش خاصی را انتخاب می کنند پیشبینی کند. ضمناً، تئوری حسابداری باید از طریق پژوهشهای حسابداری، آزمون و تائید شود (شباهنگ 1381).
ثقفی و امیر اصلانی (1379) معتقدند که وجود مبانی نظری در حوزه مدیریت سبب می شود تا آن دسته از روشهای عملیاتی که دارای اعتبار اجرایی است از روایی نظری نیز برخوردار باشد. از این رو جستجو برای دستیابی به مبانی نظری حسابداری مدیریت، گذاری گریزناپذیر جلوه می کند.
به اعتقاد نویسندگان این مقاله تعدد روشها، اختیاری بودن آنها و وجود حوزه های متفاوت نظری اقتصاد، ریاضیات، آمار، جامعه شناسی و روان شناسی در حسابداری مدیریت، دلیل قانع کننده ای برای نپرداختن به موضوع تئوری حسابداری مدیریت محسوب نمی شود، زیرا اگر قرار است تئوری در مجموع باعث رشد و ارتقای رشته و فراهم آوردن زمینه مناسب برای معرفی رویکردهای نوین باشد، طرح و بسط آن در حسابداری موضوعیت دارد. اگر چه هدف این مقاله، ارائه راهکاری برای چگونگی طرح و استقرار تئوری در حسابداری مدیریت نیست، اما تلاش می شود که ضرورت این موضوع و دلایل موید آن تشریح شود.
بخش عمده این مقاله، برگرفته از مقاله «در جستجوی تئوری حسابداری مدیریت» است که در سال 2004 توسط مالمی (Malmi ) و گرانلند (Granlund ) نوشته شده است.
هدف تئوری حسابداری مدیریت
ضرورت پژوهش در زمینه حسابداری مدیریت چیست؟ طرح این موضوع ابتدا از سوی زیمرمن (Zimmerman,2001 ) پیرامون وضعیت پژوهش حسابداری مدیریت آغاز شد و تئوری، پاسخهایی را برای آن ارائه کرده است (Ithner & Larcker, 2001 Hapwood, 2002 Ithner & Larcker.2002 Luft Shields, 2002, Lukka & Mouritsen, 2002 ) اما همچنان پرسشهای دیگری وجود دارد. از جمله آنکه: هدف و نقش تئوری در پژوهش حسابداری مدیریت چیست؟ تئوریهای کنونی چگونه به این هدف دست می یابد؟ و به عنوان جامعه علمی، چگونه باید در مسیر توسعه تئوری حرکت شود؟ اینها موضوعهایی است که در این مقاله به آنها پرداخته می شود.
لافت و شیلدز (2002) در پاسخ به زیمرمن (2001)، با استناد به پژوهشهای گذشته اظهار داشتند که پژوهشهایی در راستای تئوری حسابداری مدیریت، تاکنون انجام شده است. این موضوع نشان می دهد که تئوری یا تدوین تئوری حسابداری مدریت، پیرامون تشریح علل تاثیرات آن است. هر چند همه پژوهشگران این دیدگاه را نپذیرفته اند (Chua, 1986, Baxter & Chua, 2003 )، اما به نظر می‌رسد که این دیدگاه، مسیر اصلی دستیابی به شناخت است که امروزه در پژوهش حسابداری مدیریت متداول است. اما پرسش این است که چرا به عنوان یک جامعه علمی، در جهت فهم هدفها و نتایج حسابداری مدیریت تلاش می کنیم؟ اعتقاد بر این است که هدف نهایی، به کارگیری تئوری در بهبود شیوه های حسابداری مدیریت است (Ithner & Larcker, 2001, Chenhall, 2003 ). به بیان دیگر، انجام پژوهش و توسعه تئوریها در حسابداری مدیریت، امکان استفاده این تئوریها توسط افراد مختلف را فراهم می سازد. بنابراین سیستمها یا رویه ها به کمک تئوریها می تواند در جهت کمک به مدیریت، کارکنان، گروههای ذینفع و یا کل جامعه بهبود یابد.
در نتیجه به نظر می رسد که تقریباً اکثر پژوهشهای اخیر در حسابداری مدیریت، دارای هدف مشترکی برای تئوری و پژوهش بوده و آن ارائه رهنمود و پیشنهادهایی در خصوص نحوه به کارگیری آنها در حسابداری مدیریت و یا کنار گذاشتن آنهاست.
نینیلوتو (Niniluoto, 1980 ) معتقد است که منفعت نظری دانش را نیز باید در نظر گرفت، زیرا صرف‌نظر از هدفهای کنترل و پیشبینی، توسعه دانش موجب ارائه توضیح و تفسیر جامع و منظمی از واقعیات می شود. به اعتقاد لوکا و گرانلند (2002) می توان به خوبی این موضوع را در زمینه پژوهشهای حسابداری مدیریت بیان کرد. به هر حال پژوهش بدون هرگونه کوشش در جهت پیشبینی و کنترل رویدادها کافی نیست، سوال اینجاست که کدامیک از موارد پیشگفته در ارتباط با این مقاله است. به نظر می رسد در حال حاضر ترکیبی از منابع فنی و کاربردی دانش جهت ایجاد نظریات مفید افراد و سازمانهای مورد نظر، مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع تئوریها در حسابداری مدیریت
پژوهش و نحوه عمل در حسابداری مدیریت وابسته به دو گونه تئوری است. تئوریهایی که به وسیله جامعه پژوهشی، تئوری نامیده شده، اساساً از سایر علوم گرفته شده و فاقد ویژگیهایی است که آنها را در حسابداری مدیریت منحصر به فرد می سازد. تئوریهایی هم که در حال حاضر فاقد ویژگی تئوری است، می کوشد تا چگونگی کاربرد حسابداری مدیریت در تحصیل و کسب عملکرد بهتر را تشریح کند. در ادامه به این تئوریها اشاره می شود.
تئوریهای برخوردار از ویژگیهای یک تئوری
طبق نظرات لافت و شیلدز (2003)، در پژوهشهای حسابداری مدیریت، برخی مطالب منتشر شده مربوط به حسابداری مدیریت، توسط برخی از تئوریها تشریح شده است. به طور معمول حسابداری مدیریت شامل متغییرهای مستقل و وابسته است اما به تمام زنجیره علت و معلول اشاره نمی شود. این تئوریها در تشریح عوامل، اثرات و تئوری روابط متقابل حسابداری مدیریت مبتنی بر زمینه های اقتصادی، تئوریهای سازمانی، جامعه شناسی و روان شناسی است. ما به این تئوریها و مباحث پیرامونی که توسط آنها تشریح می شوند، نیازمندیم. اما سه نگرانی عمده نسبت به تئوریهای یاد شده در حسابداری مدیریت وجود دارد. نخست اینکه هیچیک از این تئوریها بدان گونه نیست که بتوان بین تئوری حسابداری مدیریت و سایر تئوریها تمایز قائل شد. این تئوریها پیرامون حسابداری مدیریت بوده و خاص تئوری حسابداری مدیریت نیست (Humphrey & Scapens, 1996 ). تئوریهای حسابداری مدیریت همچنانکه مجله های معتبر پژوهشی دانشگاهی تشخیص داده اند، به واسطه پرس و جو و پرسش و پاسخ تعیین شده است.
پژوهشگران، تئوری نمایندگی، تئوری اقتصاد اطلاعات، تئوری ساختار، تئوری سیستم – کاربر، تئوری هدفگذاری و تعداد بیشماری از سایر تئوریها را به کار می برند تا به تشریح منافع حسابداری مدیریت بپردازند. گاهی به نظر می رسد، آنچه مفید است از طریق تئوریهای از پیش تعیین شده و نه پدیده مورد نظر در حسابداری، تعیین شده است. به بیان دیگر تئوریهای مشابه را می توان حتی در تشریح موضوعهایی غیر از حسابداری مدیریت نیز به کار برد. در ادامه به این مسئله نیز می پردازیم که نیاز به تئوری حسابداری مدیریت وجود دارد، اما به این معنی نیست که نیاز به تفسیرهای ارائه شده و بینش منتج از سایر تئوریها وجود ندارد. بحث این است که به هر دو آنها نیاز وجود دارد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید و یا به شماره 500011008069819 پیامک ارسال فرمایید
به گزارش بانکی دات آی آر، محل کار هم مثل هر جای دیگر قوانین و الزام های خاص خود را دارد و با رعایت آنها و مرتکب نشدن اشتباهاتی که ما در این گزارش به برخی از آنها اشاره می کنیم، می توانید کاری کنید که محل کار هم مثل خانه برایتان آرامش و امنیت بیاورد.
ت تعلیم دادن حسابداری به توده ها طراحی کرده بود، با یک همسر باردار، چند هزار دلار اندوخته و با ایمان به اینکه می تواند این سیستم آموزشی را به یک تجارت ۱۰۰ میلیون دلاری تبدیل کند، به ایالات متحده وارد شد.
