ثبت محدود- ثبت تعاونی- تغییرات - ثبت شرکت –تغییرات خاص –تغییرات محدود – صورتجلسات – پلمپ دفاتر
کمترین هزینه و هدیه ویژه و فروشگاه اینترنتی طراحی سایت
نقش مدیران و سازمان ها در خلاقیت و نوآوری
چکیده
خلاقیت ، یکی از ویژگی های انسان است که با استعداد الهی می تواند بسیاری از چیزها را خـلق نـمـایـد. چـنـانچه خلاقیت و نوآوری را از صحنه زندگی بشر کنار بگذاریم ، در واقع تیر خلاص به حرکت ، پویایی ، بقا و حیات زندگی بشر زده ایم . زیرا رکود و تکرار حقیرانه زندگی مساوی مرگ و نابودی است .
در دنـیـای سـازمـانـی امـروز مدیران خلاق ، سازمان های خلاق وکارکنان خلاق اضلاع مثلث خـلاقـیـت هـسـتـنـد کـه بـدون هـر یـک خـلاقـیـت و نـوآوری بـه سـر مـنـزل مقصود نمی رسد. ساختار سازمانی مناسب ، حمایت ، پشتیبانی و تشویق لازم مدیران دو عـنـصـر اسـاسـی در خـلاقـیت افرادند. و زمینه ها و شرایط خلاقیت امری الزامی است که سازمان ها می بایست آن را فراهم سازند تا به اهداف مورد نظر دست یابند.
در ایـن مـقـاله ویـژگـی های سازمان خلاق ، مدیر خلاق و کارکنان خلاق به اختصار مطرح شـده اسـت و 24 راهـکـار عـملی خلاقیت و نوآوری سازمانی که توسط صاحب نظران مطرح شده را جمع بندی و تقدیم نموده ایم ، امیدواریم که با مطالعه عمیق و به کار بستن دقیق ، نتایج سازنده و مفیدی حاصل شود. ان شاء الله
کلید واژه ها: خلاقیت و نوآوری ، مدیران خلاّ ق ، سازمان های خلاّ ق ، کارکنان خلاّ ق
مـسـئولان دولتـی در روش هـای اقـتـصادی ، در روش های سیاسی و دیپلماسی ، در پیشبرد کشور به سمت علم و تحقیق ، در گسترش فرهنگ مطلوب در میان کشور، در ارائه خدمات به هـمـه قشرها بخصوص قشرهای محروم و مظلوم ، در آبادانی کشور، آحاد مردم در دانشگاهها، در بـنـگـاهـهـای اقـتـصادی ، در دستگاههای گوناگون اجتماعی و خدماتی ، هر کدامی نیاز دارند در کار خود و در عرصه فعالیت خود نوآوری کنند.305
مقدمه
پـس از گـذشـت سال های متمادی ، دانش و تجربه بشری به اینجا رسید که برای تحقق آرمان ها، هدف ها، رفع نیازها، مشکلات و در نهایت پیشرفت همه جانبه جوامع بشری نیازمند سـازمـان در تمامی حوزه های اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی ، آموزشی ، فرهنگی ، امنیتی و مانند آنها هستند. و برای دستیابی به موارد مذکور چند قرنی است که در کشورهای مختلف جهان سازمان های کوچک و بزرگ جهانی ، منطقه ای و داخلی ایجاد شده است و روز به روز به ابعاد، پیچیدگی و انواع سازمان ها اضافه می شود. در واقع زندگی بشر امروزی بدون سازمان میسر نیست .
سـازمـان هـا بـرای بقاء و تداوم نقش مثبت و سازنده خود نیازمند افکار، اندیشه ها، نظرات تـازه و نـو هـستند تا با دریافت دیدگاه های نو مبتنی بر تحقیقات میدانی و اندیشه ها و تـئوری هـا بـتـوانـنـد پـویـایـی خـود را تـضـمـیـن کـنـنـد وگـرنـه رو بـه زوال و نابودی هستند. مقاومت سازمان ها در قبال تغییرات و تحولات جهانی و منطقه ای موجب حذف آنها شده و حتی قادر به حفظ وضع موجود نیز نخواهند بود.
جـریـان نـوجـویی و نوآوری همچون یک جنبشی است که به صورت آشکار و پنهان سایه خـود را به روند فعالیت ها می افکند تا دیوارهای کهنه و مندرس روش های ناکارآمد را در هـم شـکـنـد و بـنای نو و مستحکم را ایجاد نماید. در حقیقت امروزه شعار ((نابودی در انتظار شـمـاسـت مـگـر ایـن که خلاق و نوآور باشید)) در جلوی دیدگان بشر امروزی است . زیرا نـیـازهـای مـتـنـوع و پـیـچـیـده انـسان ها موجب خلاقیت و نوآوری در زندگی انسان ها است تا بـتـوانـد اسـتعدادهای فردی و جمعی را شکوفا سازد و در سایه آن بهره مندی های مادی و معنوی را دریابد.
alireza-d
2014-Oct-22, 09:45
معنای خلاقیت و نوآوری
((خـلاقـیـت )) یـا آفـریـنـشـگـری از واژه creativity و بـه مـعـنـای خلق کردن است . و در اصـطـلاح به معنای پدید آوردن چیزی از چیز دیگر به گونه ای منحصر به فرد است . بـه عـبـارت دیـگـر خـلاقـیـت بـه مـعـنـی کـم یـا زیـاد کـردن یـک پـدیـده و تـغـیـیـر شـکـل و یـا تـرکیب کردن آن با سایر پدیده ها، اشیاء و چیزها است . لذا خلاقیت به معنای خـلق کـردن چـیـزی تـازه و مـنـحـصـر بـه فـرد اسـت کـه به گونه ای مناسب و مفید، موجب حل یک مساءله ، سؤ ال یا نیاز علمی ، صنعتی ، اجتماعی و مانند آن باشد.306
صـاحـب نـظـران و انـدیـشـمندان هر یک به زعم خود معنایی را برای خلاقیت و نوآوری ذکر کرده اند که می توان مجموعه آن نظرات را به صورت سه دیدگاه جمع بندی نمود:
1. دیـدگـاهـی کـه نوآوری را بیشتر یک امر ((روان شناختی )) و مربوط به میزان هوش و استعدادهای فردی تلقی نموده است . بنابراین ، در سازمان استفاده از امکانات آموزشی و سـیستم پاداش و تقویت کننده های مثبت را برای پرورش استعدادها و خلاقیت افراد با هوش و با استعداد توصیه می نماید.
2. دیـدگـاه اجتماعی که خلاقیت و نوآوری سازمانی را بیشتری امری ((جامعه شناختی )) و مـربـوط به فراهم آمدن محیط و زمینه مناسب جهت بروز استعدادها می داند. این نگرش غنی سازی امکانات و زمینه های لازم در سازمان را برای ایجاد و استمرار خلاقیت ها و نوآوریها توصیه می نماید.
3. دیدگاه ((سیستمی )) که ایجاد نوآوریها و استمرار و فراگیری آنها در سازمان را یک امر سازمانی یعنی فراتر از عوامل فردی و فراهم آوردن صرف امکانات و زمینه های لازم تـلقـی کـرده و مـعـتـقـد اسـت کـه بـایـد بـا مـجـمـوعـه و سـیـسـتـمـی از عـوامـل در سطح فردی و گروهی همراه با ساختارها، کارکردها و نقش های مرتبط به آن و نـیـز ارزش هـا و باورهای خاصی سازمان فراهم آید تا بتوان خلاقیت ها و نوآوریها را در سـازمـان بـه صـورت مـستمر و فراگیر درآورده و آن را به عنوان پیش فرضی اساسی برای بقاء و رشد نهادی نمود.307
بر این اساس متخصصان مدیریت ، ((نوآوری )) را مترادف با ((ابداع )) می دانند و معتقدند، نوآوری فرآیند پایانی خلاقیت و به عبارتی جلوه و نمود بیرونی آن می باشد که به صورت یک محصول یا تولید بدیع و تازه آشکار می شود.308
ضرورت و جایگاه خلاقیت و نوآوری و رابطه آن با شکوفایی
تـبـیـیـن ضـرورت و جـایـگـاه خلاقیت و نوآوری ، در حقیقت پاسخ به چرایی آن می باشد. چنانچه بتوانیم ادله ای کافی برای پاسخ دریابیم ، باور و اعتقاد خود را نسبت به نقش خلاقیت و نوآوری در پیشرفت همه جانبه و تولید را مستحکم نموده ایم .
هـر انسان و جامعه ای خواهان بقاء و حیات مادی و معنوی خود است . و حیات و بقاء با توقف و ایـسـتـا بـودن سـازگـاری ندارد و تحقق پیشرفت همه جانبه محتاج تلاش مستمر، خلاقیت فـراگـیر و نوآوری است . شعار ((یا مرگ یا نوآوری )) شعار روز کشورهای دنیا است . و گسترش مدیریت نوآوری ، تبیین جنبش نوآوری و ترسیم و نهادی کردن فرهنگ نوآوری در هـمـگان در راستای بقاء و حیات و پیشرفت همه جانبه است . لذا می طلبد نوآوری و تغییر بـرای تـطبیق خود با محیط جهت ادامه حیات با حفظ ارزش های اسلام ناب محمدی (ص ) محقق گردد.
جـایـگـاه خـلاقیت و نوآوری به حدی است که می توان گفت مجموعه دستاوردهای فرهنگی ، سـیـاسـی ، اجـتـمـاعـی ، اقـتـصـادی ، عـلمـی ، امـنـیـتـی و مـانـنـد آن در انـدیـشـه و عـمـل و پـیـشـرفـت وسـیـع تـکـنـولوژی و تـجـهـیـزات در هـمـه مـوضـوعـات ، حـاصـل خلاقیت و نوآوری است نه تکرار، در جا زدن و قانع شدن به وضع موجود، لذا می تـوان گـفـت انـدیـشـه هـای خـلاق و نـوآور از گـذشـتـگـان شـروع و بـه مـرور تکمیل و تکمیل تر شده و می شود.
چنانچه فرآیند علمی و عملی خلاقیت و نوآوری در سطوح فردی و اجتماعی به درستی طی شـود ثـمرات آن برای فرد و جامعه آشکار شده و شکوفایی را در موضوعات مختلف به دنـبـال خـواهد داشت . به عبارت دیگر جامعه ای که ابعاد همه جانبه خلاقیت و نوآوری را مد نظر قرار ندهد و یا به صورت ناقص و بخشی و شعاری از آن سود جوید هیچگاه نخواهد تـوانـسـت تـولیـد عـلم و شکوفایی در عمل را به چشم ببیند. در حقیقت شکوفایی ثمره و مـحـصـول نـوآوری و خلاقیت مستمر، فراگیر و واقعی است . هرچه خلاقیت و نوآوری واقعی تر باشد شکوفایی بهتر و ثمراتش بر همگان آشکارتر می شود.
اهمیت خلاقیت و نوآوری در سازمان
خـلاقـیـت و نـوآوری از ویـژگـی هـای خـاص انـسـان اسـت ، زیـرا برگرفته از اندیشه و تعقل است که مختص انسان می باشد.
از نظر طرز کار، توانایی های فکری ما را می توان به طریق زیر خلاصه نمود:
1. جذب ، توانایی مشاهده و بکار بردن توجه
2. ضبط، توانایی حفظ کردن و بخاطر آوردن
3. استدلال ، توانایی تجزیه و تحلیل و قضاوت
4. خلاقیت ، توانایی تجسم ، پیش بینی و ایجاد ایده ها
اکـنـون مـاشـین های کامپیوتر سه فعالیت اول را تا اندازه ای انجام می دهند لیکن مسلم به نظر می رسد که هیچ ماشینی قادر به ایجاد ایده ها نخواهد بود.309
از آنـجـایـی کـه رکن اصلی و کلیدی همه سازمان ها نیروی انسانی است و نیروی انسانی اسـت که می تواند در موارد فوق ما را یاری دهد تا بدانیم سازمان خلاق و نوآور بستگی تقریباً تامی نسبت به نیروی انسانی دارد اگر چه سایر ابعاد سازمان خلاق نیز در این مساءله دخیل هستند که در این مقاله به اختصار مورد بررسی قرار می گیرند.
سـازمـان هـا بـا مـحـیـط بـیـرونـی و داخـلی خـود بـه طـور مـسـتـمـر تعامل داشته و تاءثیرپذیر و تاءثیرگذارند. و تغییرات متعدد، گوناگون و پیچیده ای کـه در مـحـیـط بـیـرونـی وجـود دارد کـه سازمان ها نمی توانند نسبت به آنها بی تفاوت بـاشـنـد. در صـورت بـی تـفاوتی و تداوم رفتارهای تکراری در محیط بسته ، این نوع سـازمـان هـا رو بـه نـابـودی بوده و قادر به حفظ وضع موجود نیستند. لذا تداوم و بقاء سازمان ها و تحقق اهداف آنها می طلبد که نهضت خلاقیت و نوآوری را در ارکان سازمان که هـمـانا کارکنان ، مدیران و ساختار سازمانی است پیش بینی و فرآیند آن را ترسیم و به صورت مستمر و فراگیر مطرح سازند تا از سقوط و نابودی در امان باشند.
انعطاف پذیری منطقی سازمان ها در قبال تغییرات گوناگون و پیشرفت های تکنولوژی ، مـوجـب مـی شـود کـه سازمان به روز بوده و سیاست ها، روش ها، برنامه ها و تصمیمات خـود را بـراسـاس واقـعـیـات تـنـظـیـم نـمـوده و در صورت نیاز تغییرات لازم را ایجاد و اشـکـالات را مـرتـفـع و بـرنـامـه هـای پـیشرفت خود را ترسیم نمایند. در چنین صورتی سازمان ، به بقاء و حیات خود می توانند ادامه دهند و به اهداف مورد نظر دست یابند.
بـهـبود و نوآوری مستمر و فراگیر در واقع نوعی کند و کاو منظم برای یافتن شیوه ها و پـاسـخ هـای نو به فشارها و تغییر و تحولات محیطی است چرا که در محیطهای پیچیده و مـتحول امروزی دیگر واکنش های تکراری برای رویارویی با این تغییرات کارآمد نبوده و دائمـاً بـاید در جستجوی راههای جدید برای واکنش در برابر محیط برآمد. به عبارتی آن دسـتـه از سـازمـان هـا و سـیـسـتـم هـایـی در مـحـیـط پـیـچـیـده و پرتحول می توانند به بقاء خود ادامه دهند که به طور مستمر قادر باشند ایده ها و طرح هـای جـدیـدی را کـه لازمـه مـقـابـله بـا فـشـارهـا و تـحـولات مـحـیـطی است ، ایجاد و منتشر نمایند.310
آنـچـه امـروز بـیـشـتـر از گذشته بر سازمان ها آشکار گشته است ، ضرورت پیش بینی راهـهـایـی اسـت بـه جـهـت رفـع نـیـازهـایـی کـه مـمـکـن اسـت در آیـنـده بـه دنـبـال تـغـیـیرات احتمالی پدیدار شود، که هر سازمانی یا باید از پیش ، خود را برای چنین تغییراتی آماده سازد یا اینکه خطر مواجهه با وضعیت بحران واقعی را بپذیرد.311
بـنـابـرایـن چـنـانـچـه خـلاقـیـت و نـوآوری بـه صـورت هـمـه جـانـبـه و کـامـل در انـدیـشه و عمل مد نظر قرار گیرد می تواند موجبات رشد و شکوفایی استعدادها افراد، موفقیت های فردی ، شغلی و اجتماعی ، افزایش کمیت و کیفیت در تولیدات و خدمات ، کـاهـش هزینه ها و ضایعات و اتلاف منابع مادی و انسانی ، افزایش انگیزش کارکنان ، ارتقای بهداشت روانی و رضایت شغلی ، ارتقای بهره وری و رشد و بالندگی سازمان هـای گـونـاگون تحریک و تشویق رقابت های سالم در تولید، توزیع و خدمات ، کاهش بـوروکـراسـی اداری و کـاهـش پـشـت مـیـزنـشـیـنـی و تـشـریـفـات و افـزایـش عمل گرایی و دهها فایده دیگر خواهد شد.
ویژگی های اندیشه و عمل خلاقانه
تـبـیـیـن و شـرح ابـعـاد و مـبـاحث مربوط به خلاقیت در این مختصر نمی گنجد. اما آنچه می تـوانـد مـا را در شـنـاخـت خـلاقـیـت در سـازمـان یـاری دهـد، تـبـیـیـن ویـژگـی هـای عـمـل خلاقانه است . زیرا شناخت این ویژگی ها در تشخیص و هدایت مدیر تاءثیر سازنده داشـتـه و بـاعـث ایـفای نقش صحیح مدیران در سازمان ها می شود. برخی از مهم ترین این ویژگی ها به اختصار مورد بررسی قرار می گیرد:
1. تـازگـی ، نـو بـودن و اصـالت داشته باشد؛ هر اندیشه ، فکر و ایده ای که بدون سـابـقـه بـوده و از اصالت برخوردار باشد، اندیشه و ایده خلاقانه است . اندیشه های تـکـراری ، مشابه و ترکیبی که فقط صورت و ظاهرش متفاوت باشد اندیشه خلاق نیست بـلکـه انـدیـشـه ای کـه بـا حـفـظ اصـول و مـبـانی عقلی و علمی سازگار بوده و بر این اصـول اسـتـوار اسـت انـدیـشـه خـلاق مـی بـاشـد بـه نـحـوی کـه مـنـجـر بـه حـل مـسـاءله ای یـا ابـداع و نـوآوری در بدست آوردن راه حلی یا کشف مجهولی که منجر به تولید علم و ابزار و مانند آن شود.
2. مـنـاسـب و مـفـید باشد؛ اندیشه های خلاق ، تخیلی و بی فایده نیستند بلکه با توجه بـه مـعـضـلات و نـیـازهـا و مـشـکـلات ، مـنـشـاء فـایـده بـوده و درصـد فـایـده رسـانی هم قـابـل قـبـول است به نحوی که طیف زیادی از مشکلات یا نیازها را می تواند رفع کند در حقیقت سطح بهره وری آن بالا است .
3. موجب حل یک مساءله یا رفع نیاز علمی و عملی گردد؛ اندیشه خلاق که قادر است برای مـشـکـلات راه حـل هـای مـخـتـلف اتـخـاذ کـنـد و از بـیـن راه حـل هـا، راه حـلی را کـه بـیـشـتـریـن نـقـاط مـثـبـت را بـرای حـل مـسـاءله یـا رفـع نـیـازهـای عـلمـی و عـملی در موضوع مورد نظر را دارد با توجه به شـرایـط و امـکـانـات مـهـیـا سـازد بـه نـحـوی کـه راه حل رفع نیازها ذهنی نبوده بلکه واقعی و مستدل باشد.
4. دوام داشته باشد؛ اندیشه خلاق ، اندیشه ای است که بتواند از ثبات نسبی برخوردار بـوده و در عـمـل دوام داشـتـه بـاشد. اندیشه های آنی ، موقتی و سطحی که حتی قادر به نوآوری و ابداع نیستند اندیشه خلاق محسوب نمی شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره جهت امور ثبت شرکت به سایت www.arshiyagroup.ir مراجعه نمایید و یا با ایمیل info@arshiyagroup.ir تماس حاصل فرمایید
